“Χωρίς καμία λογική, με τσεκούρι και δρεπάνι” έγινε η απόσυρση του Τμήματος Ιχθυοκομίας Αλιείας από το μηχανογραφικό δελτίο των πανελλαδικών εξετάσεων, σημειώνει σε ανακοίνωσή της η Γενική Συνέλευση του τμήματος, με την οποία καταγγέλλει την “άδικη αυτή απόφαση” και επισημαίνει πως “θα αγωνιστεί για την επαναφορά του Τμήματος στο μηχανογραφικό και την ουσιαστική αναβάθμιση του προγράμματος σπουδών”.
Στην ανακοίνωση σημειώνεται πως “οι υδατοκαλλιέργειες είναι ο ταχύτερα αναπτυσσόμενος κλάδος τροφίμων σε παγκόσμια κλίμακα”, ενώ επισημαίνεται και ο “έντονα εξαγωγικός χαρακτήρας των υδατοκαλλιεργειών”, από τον οποίο “εύκολα μπορεί κάποιος να καταλάβει τη σημαντικότητα του κλάδου για την οικονομία της χώρας”.
Αποδίδει δε τους λόγους για τους οποίους οι υδατοκαλλιέργειες δεν προτιμώνται από τους υποψήφιους:
Στο προβληματικό εξεταστικό σύστημα, την αρνητική φήμη που ακολουθεί τις σπουδές στα ΤΕΙ, την έλλειψη επαγγελματικού προσανατολισμού, τις μεγάλες ενδογενείς αδυναμίες των διοικήσεων των ΤΕΙ, τους περίεργους ανταγωνισμούς και τις μεγαλειώδεις συντεχνιακές αντιλήψεις κοκ.
Το πλήρες κείμενο της ανακοίνωσης έχει ως εξής:
Οι υδατοκαλλιέργειες είναι ο ταχύτερα αναπτυσσόμενος κλάδος τροφίμων σε παγκόσμια κλίμακα.
Η εκρηκτική αύξηση του πληθυσμού του πλανήτη σε συνδυασμό με την υπεραλίευση των ωκεανών-θαλασσών αναδεικνύει τις υδατοκαλλιέργειες ως μονόδρομο.
Οι προοπτικές ανάπτυξής τους είναι τεράστιες.
Ήδη 50% περίπου των ψαριών που προσφέρονται προς ανθρώπινη κατανάλωση προέρχεται από τις ιχθυοκαλλιέργειες (FAO 2011).
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση η ετήσια κατανάλωση ανέρχεται στους 12 εκατομμύρια τόνους, δηλαδή 2 εκ.τ. μεγαλύτερη από την αλιευτική της παραγωγή που συνέχεια μειώνεται.
Το μεγάλο αυτό έλλειμμα της αγοράς μπορεί να καλύψει κατά ένα μέρος η χώρα μας με τις υδατοκαλλιέργειες αφού διαθέτει τη σχετική τεχνογνωσία, ιδανικές συνθήκες για την εκτροφή των ψαριών, 15.000 χιλιόμετρα ακτών και σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη Ευρωπαϊκή χώρα
Αν λάβουμε δε υπόψη και τον έντονα εξαγωγικό χαρακτήρα των υδατοκαλλιεργειών, εύκολα μπορεί κάποιος να καταλάβει τη σημαντικότητα του κλάδου για την οικονομία της χώρας.
Πέρα από αυτό είναι αναγκαία η προστασία και ορθολογική ανάπτυξη της αλιευτικής δραστηριότητας, των λιμνοθαλασσών και όλων των δράσεων που σχετίζονται με τον αλιευτικό τουρισμό που κερδίζει συνεχώς έδαφος στην σύγχρονη κοινωνία.
Αυτό λοιπόν, το ιδιαίτερα δυναμικό σύστημα παραγωγής και ερευνητικής δραστηριότητας που αναπτύχθηκε, εκσυγχρονίσθηκε και ενσωμάτωσε, με επιτυχία, προηγμένη τεχνολογία και υψηλή τεχνογνωσία, στηρίχθηκε και στους ιχθυολόγους του Τμήματος μας που χωρίς καμία λογική αποσύρθηκε για πρώτη φορά το 2011 από το μηχανογραφικό δελτίο στα πλαίσια της «αναδιάρθρωσης» της παιδείας μας.
Και όλα αυτά συμβαίνουν σε μια εποχή που η ανάγκη της χώρας μας για στήριξη και ανάπτυξη της πρωτογενούς παραγωγής είναι εξομολογημένη διεθνώς και είναι ίσως, ο σημαντικότερος δρόμος για δραστικές και οριστικές μειώσεις των συνεχών ελλειμμάτων του κράτους.
Λογικά μπορεί να αναρωτηθεί κάποιος, αφού έτσι έχουν τα πράγματα, γιατί τα Τμήματα με κυρίαρχο γνωστικό αντικείμενο την ιχθυολογία και τις υδατοκαλλιέργειες δεν προτιμώνται από τους υποψήφιους;
Οι λόγοι είναι πολλοί.
Αρχίζοντας από το προβληματικό εξεταστικό σύστημα, την αρνητική φήμη που ακολουθεί τις σπουδές στα ΤΕΙ, την έλλειψη επαγγελματικού προσανατολισμού, τις μεγάλες ενδογενείς αδυναμίες των διοικήσεων των ΤΕΙ, τους περίεργους ανταγωνισμούς και τις μεγαλειώδεις συντεχνιακές αντιλήψεις κοκ.
Ίσως αυτούς τους λόγους θα έπρεπε το Υπουργείο και οι κάθε είδους ειδικοί που πλαισιώνουν τους αρμοδίους να εξετάσουν, πριν πάρουν το δρεπάνι και το τσεκούρι και αρχίζουν να θερίζουν και να τεμαχίζουν.
Είναι γεγονός ότι οι υδατοκαλλιέργειες, ένα πολύπλοκο βιολογικό σύστημα, μια πολύπλοκη βιολογική διαδικασία αντιμετωπίστηκαν αφοριστικά και μονοδιάστατα μεταφέροντας με γραμμικό τρόπο τεχνικές και μεθόδους, περιορίζοντας έτσι την έκφραση όχι μόνο όλων των επιστημών αλλά και σχετικών γνωστικών αντικειμένων, πραγματοποιώντας άμεσα αυτό που θεωρείται εφικτό και αφήνοντας για το μέλλον την ανακάλυψη των συνεπειών αυτής της πρακτικής.
Παράλληλα, η απουσία μέχρι πρόσφατα στοιχειώδους χωροταξικής πολιτικής σε βασικούς παραγωγικούς κλάδους της οικονομίας με οργανική και λειτουργική συνέργεια με τα υφιστάμενα καθεστώτα προστασίας των υδάτινων οικοσυστημάτων δημιούργησε το υπόστρωμα για την ανάπτυξη ανταγωνισμών για τη χρήση της παράκτια ζώνης, των φυσικών πόρων και των ΄΄περιβαλλοντικών υπηρεσιών΄΄ που μπορούν να παρέχουν τα οικοσυστήματα αυτά σε δυνητικούς χρήστες.
Το αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν η ΄΄άναρχη΄΄ και απρογραμμάτιστη σε αρκετές περιπτώσεις χωροθέτηση και ανάπτυξη του οικιστικού ιστού, της βιομηχανίας, των τουριστικών καταλυμάτων και των μονάδων υδατοκαλλιέργειας, συχνά ανεξάρτητα από την ύπαρξη ή μη των αναγκαίων υποδομών ή την εξέταση τοπικών περιβαλλοντικών και κονωνικο-οικονομικών ιδιαιτεροτήτων.
Είναι σκόπιμο να διευκρινίσουμε ότι για την κατάσταση αυτή οι επιστήμονες έχουν την μικρότερη ευθύνη, θέλοντας έτσι να τονίσουμε ότι σύμφωνα με τις επικρατούσες πολιτικοκοινωνικές επιλογές και συμβάσεις δεν μπορούσε ίσως, να γίνει διαφορετικά.
Άλλωστε είναι γνωστό ότι οι τεχνοεπιστήμες, είναι κατ’ εξοχήν πολιτικό ζήτημα αλλά και ζήτημα της σχέσης και γνώσης της σύγχρονης ανθρωπότητας με την δύναμή της και την εξουσία.
Για τον λόγο αυτό είναι αναγκαία μια νέα προσέγγιση, που το πλαίσιό της θα ορίζεται από την συνάντηση των επιστημονικών κλάδων και την ολιστική ματιά και ανάλυση.
Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνει με γραφειοκρατικές και διοικητικές πράξεις, ούτε από την αναγκαιότητα που προκύπτει κάθε φορά στον παραγωγικό χώρο αλλά πρέπει να πραγματοποιηθεί σε ένα νέο πεδίο θεωρητικής ανάλυσης που η βάση του θα βρίσκεται στον επαναπροσδιορισμό παλαιότερων ερωτημάτων.
Με αυτές τις σκέψεις το Τμήμα Ιχθυοκομίας–Αλιείας Ηγουμενίτσας του ΤΕΙ Ηπείρου υπέβαλε στο Υπουργείο Παιδείας (μετά από πρόσκληση του, όπως και τα άλλα δυο Τμήματα με αντίστοιχο περιεχόμενο σπουδών) πρόταση από τις 10-12-2011 με σκοπό να υπάρξει ένας ουσιαστικός διάλογος για την διαμόρφωση ενός σύγχρονου και ριζικά νέου προγράμματος εκπαίδευσης στις υδατοκαλλιέργειες.
Δυστυχώς ο διάλογος αυτός δεν έγινε ποτέ.
Παραμείναμε στα ίδια και χειρότερα.
Αντί ενός ουσιαστικού διαλόγου το Υπουργείο δυστυχώς αποφάσισε να μην επαναφέρει το Τμήμα μας στο μηχανογραφικό δελτίο του 2012-2013.
Ομόφωνα η Γενική Συνέλευση του Τμήματος καταγγέλλει την άδικη αυτή απόφαση και θα αγωνιστεί για την επαναφορά του Τμήματος μας στο μηχανογραφικό και την ουσιαστική αναβάθμιση του προγράμματος σπουδών.