Με περίσσια ελπίδων ένθεν κακείθεν των Ελληνοαλβανικών Συνόρων, είχε υπογραφεί το Φεβρουάριο του 2008, σε… πανηγυρική εκδήλωση, στο Τελωνείο Μαυροματίου η σύμβαση μεταξύ της Ελληνικής και της Αλβανικής πλευράς (την ελληνική κυβέρνηση εκπροσώπησαν στην εκδήλωση, ο Υφυπουργός Οικονομικών Αντώνης Μπέζας και ο Υφυπουργός Εξωτερικών Πέτρος Δούκας. Εκ μέρους της αλβανικής κυβέρνησης παρόντες ήταν οι Υφυπουργοί Οικονομίας Γκένκ Ρούλι, Δημοσίων Έργων, Μεταφορών και Επικοινωνιών Σταβρί Ριστάνι και Εργασίας Κώστας Μπάρκας), για την κατασκευή του οδικού άξονα Μαυρομάτι Σαγιάδας – Κονίσπολη – Άγιοι Σαράντα.
Ένας νέος οδικός άξονας, που στη Θεσπρωτία τότε θεωρήθηκε ότι θα δημιουργήσει νέες προοπτικές ανάπτυξης, ότι θα αποτελέσει το έναυσμα για την οικονομική επανασύνδεση της Θεσπρωτίας με τη Νότια Αλβανία. Μάλιστα, ο σχεδιασμός αυτός υπήρξε… διαχρονικός και διακομματικός: Τόσο επί υπουργίας Αλ. Παπαδόπουλου, όσο και επί Αντ. Μπέζα, θεωρούνταν ότι η στρατηγική έπρεπε να κινείται στους στόχους:
- Ανάπτυξη των Τελωνείων Πόβλας και Μαυροματίου
- Κατασκευή του οδικού άξονα Ηγουμενίτσα – Μαυρομάτι
Και μετέπειτα, το 2007,
- Κατασκευή του οδικού άξονα Μαυρομάτι – Αγ. Σαράντα
Σήμερα, κανείς δεν γνωρίζει ούτε μπορεί να απαντήσει για το αν οι στόχοι αυτοί παραμένουν της ίδιας προτεραιότητας
Τα τελωνεία Πόβλας και Μαυροματίου, θα ακολουθήσουν προφανώς την τύχη των… δημόσιων οικονομικών υπηρεσιών της χώρας: Συγχώνευση και υποβάθμιση για το Μαυρομάτι και κατάργηση για την Πόβλα!
Ο άξονας Ηγουμενίτσα – Μαυρομάτι παραμένει αίτημα και το μόνο που ακούγεται για αυτόν είναι ότι ίσως κάποια στιγμή η – υπό ιδιωτικοποίηση Εγνατία Οδός ΑΕ – εκπονήσει κάποια προμελέτη… για τη μελετητική ωρίμανση του έργου!
Ο δε άξονας Μαυρομάτι – Αγ. Σαράντα, κινδυνεύει να μείνει ημιτελής, δείγμα της αναξιοπιστίας του Ελληνικού Δημοσίου στα Βαλκάνια.
Συγκεκριμένα, και σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν κατατεθεί στη Βουλή, από τα συναρμόδια υπουργεία Εξωτερικών και Υποδομών, μετά από ερωτήσεις του Βουλευτή Ιωαννίνων Στ. Καλογιάννη:
Σήμερα, κι ενώ η σύμβαση με τον ανάδοχο του έργου έληξε στις 14/06/2011, το έργο έχει ολοκληρωθεί σε ποσοστό φυσικού αντικειμένου κατά 73,8% και η απορρόφηση κονδυλιών ανέρχεται στο 70,69%.
Τον Απρίλιο του 2011, το υπουργείο εξωτερικών απαντούσε στη Βουλή ότι έχει «κινήσει τη διαδικασία χρηματοδότησης του έργου με ποσό 5,827 εκ. ευρώ προκειμένου να εξοφληθούν εκκρεμείς οφειλές».
Όμως έκτοτε, καμία εργασία δεν πραγματοποιείται στο έργο και ο εργολάβος έχει διακόψει τις δραστηριότητες του, απομακρύνοντας προσωπικό και τεχνικό εξοπλισμό.
Στην ουσία πληρωμές μετά το 2009, δεν έχουν γίνει και το έργο, κινδυνεύει να μείνει ημιτελές, αφού ο Νόμος που καθορίζει το Πλαίσιο του Ελληνικού Σχεδίου Οικονομικής Ανασυγκρότησης των Βαλκανίων (ΕΣΟΑΒ) ορίζει ως ημερομηνία λήξης τόσο του φυσικού όσο και του οικονομικού αντικειμένου των έργων την 31/12/2011.
Σήμερα, τον Ιούλιο του 2011, η εργολαβία έχει πρακτικά εγκαταλειφθεί. Το οδικό τμήμα από τον οικισμό Shkalla έως το Συνοριακό σταθμό Quafe Bota έχει ολοκληρωθεί, αλλά στα υπόλοιπα τμήματα έχουν πραγματοποιηθεί εργασίες όπως χωματουργικές, κατασκευή επιχωμάτων, οδοστρωσία καθώς και μέρος των ασφαλτικών.
Στην ουσία από τα 40,5 χιλιόμετρα έχουν ολοκληρωθεί και παραδοθεί μόλις τα 6,5 χλμ!
Η χρηματοδότηση του έργου κατά 80% γίνεται από την Ελλάδα και συγκεκριμένα από το Σχέδιο Οικονομικής Ανασυγκρότησης των Βαλκανίων και κατά 20% από την αλβανική κυβέρνηση.
Το Ελληνικό Σχέδιο Οικονομικής Ανασυγκρότησης των Βαλκανίων (ΕΣΟΑΒ) ήταν το πιο ολοκληρωμένο και αισιόδοξο αναπτυξιακό πρόγραμμα της Ελλάδας, συνολικού προϋπολογισμού 550 εκ. ευρώ, δεκαετούς διάρκειας (2002-2011) και στόχευε στην αντιμετώπιση προβλημάτων ανάπτυξης των Βαλκανικών χωρών, την ενίσχυση διμερών οικονομικών σχέσεων και τη διευκόλυνση ελληνικών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων.