Την Τρίτη 5/3/2024, πραγματοποιήθηκε η 1η Συνεδρίαση Λογοδοσίας της Περιφέρειας Ηπείρου, μια νέα εκ του νόμου διαδικασία ελέγχου των πεπραγμένων της Περιφερειακής Αρχής. Ένας νέος θεσμός, ο οποίος προάγει το δημόσιο διάλογο, δίνοντας τη δυνατότητα στις παρατάξεις να εισηγούνται θέματα που κατά την κρίση τους δεν έχουν τύχει της δέουσας προσοχής, με τελικό ωφελούμενο το κοινωνικό σύνολο της Περιφέρειας Ηπείρου.
Η Παράταξή μας σε αυτή την 1η Συνεδρίαση, έθεσε το θέμα της εκτίμησης και της μέτρησης της ποιότητας του ατμοσφαιρικού αέρα στην περιοχή της Ηγουμενίτσας. Ως γνωστόν, το λιμάνι της Ηγουμενίτσας είναι ένα διεθνές λιμάνι από τα μεγαλύτερα της χώρας, περιαστικό και πλησίον περιοχών Natura, το οποίο εξυπηρετεί ετησίως εκατοντάδες χιλιάδες αυτοκίνητα, φορτηγά και λεωφορεία, μέσω χιλιάδων προσεγγίσεων πλοίων ανά έτος σε αυτό. Ο φορέας λειτουργίας του (ΟΛΗΓ) προς τιμήν του λαμβάνει αρκετές διεθνείς πιστοποιήσεις για τη λειτουργία του και έχει θέσει σοβαρούς οικολογικούς στόχους για την ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού του αποτυπώματος στα επόμενα έτη. Η επερχόμενη αύξηση της δραστηριότητάς του σε συνδυασμό με τις νέες οδηγίες από τους παγκόσμιους Οργανισμούς όπως ο Π.Ο.Υ. για εντατικοποίηση των μετρήσεων των αέριων ρύπων και για μείωση των επιτρεπτών ορίων τους, επιβάλλουν την επανεστίαση όλων μας στο μείζον ζήτημα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Οι Περιφέρειες με βάση το νόμο 3852/2010, άρθρο 186 οφείλουν να «μεριμνούν για τη συγκέντρωση των γενικών πληροφοριών για την ποιότητα του περιβάλλοντος και τις ρυπογόνες δραστηριότητες στην περιοχή». Ανά την Ελλάδα, σε όλες τις πόλεις – λιμάνια (όπως η Καβάλα, ο Βόλος, η Πάτρα, το Ηράκλειο, τα Χανιά), έχουν εγκατασταθεί μετρητές αέριων ρύπων που συμμετέχουν στο «Εθνικό Δίκτυο Παρακολούθησης Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης (ΕΔΠΑΡ)» και των οποίων την ευθύνη λειτουργίας έχουν οι Περιφέρειες.
Με βάση τα παραπάνω, η Περιφερειακή Αρχή ερωτήθηκε από την Παράταξή μας αν:
- Έχει συνεργασθεί με το ΥΠΕΝ (σύμφωνα με την ΚΥΑ 14122/549/Ε.103, Άρθρο 6, Παρ.1) για την εκτίμηση της ποιότητας του ατμοσφαιρικού αέρα στην περιοχή της πόλης της Ηγουμενίτσας για τους αέριους ρύπους διοξείδιο του θείου, διοξείδιο του αζώτου και τα οξείδια του αζώτου, σωματίδια (ΑΣ10 και ΑΣ2,5), μόλυβδο, βενζόλιο και μονοξείδιο του άνθρακα καιβάσει της ΚΥΑ 174505/607, Παράρτημα ΙΙ για τη μέτρηση του όζοντος σε περιοχές όπου είναι πιθανή η έκθεση του πληθυσμού σε υψηλότερες συγκεντρώσεις.
- Έχει ζητήσει από το ΥΠΕΝ την εγκατάσταση συστήματος συνεχούς και ανοικτής στο ευρύ κοινό πλήρους, αξιόπιστης και ακριβούς καταγραφής και ανάλυσης των ρύπων, συνδεμένες με το «Εθνικό Δίκτυο Παρακολούθησης Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης (ΕΔΠΑΡ)» το οποίο η ίδια θα λειτουργεί, με σκοπό την εκτίμηση της κατάστασης του αέρα στην περιοχή της Ηγουμενίτσας, ώστε να υφίσταται η δυνατότητα έγκαιρης ενημέρωσης και συστάσεων για τις ομάδες αυξημένου κινδύνου όταν οι συνθήκες το επιβάλλουν.
- Έχει προβεί σε οιαδήποτε άλλη ενέργεια που αφορά το συγκεκριμένο ζήτημα.
Οι απαντήσεις που λάβαμε από την Περιφερειακή Αρχή είχαν ως εξής:
- Ο αντιπεριφερειάρχης Θεσπρωτίας κύριος Πιτούλης, ανέφερε ότι έχει δώσει ήδη εντολή στα αρμόδια τμήματα να προχωρήσουν σε έρευνα αγοράς των κατάλληλων μηχανημάτων, αναγνωρίζοντας και συμφωνώντας με την εισήγησή μας για την ανάγκη έγκαιρων και έγκυρων μετρήσεων από την Περιφέρεια, αναφέροντας ότι «είμαστε υποχρεωμένοι να προχωρήσουμε σε ελέγχους».
- Ο περιφερειάρχης κύριος Καχριμάνης, κατόπιν επικοινωνίας του με το Υπουργείο και με το αρμόδιο τμήμα περιβάλλοντος στην Περιφέρεια, παρουσίασε την άποψη ότι η Περιφέρεια δεν είναι υποχρεωμένη να μετράει τους ρύπους στην περιοχή, προβάλλοντας το επιχείρημα ότι δεν πληρείται το πληθυσμιακό κριτήριο του νόμου, όπως συμβαίνει στην πόλη των Ιωαννίνων όπου ο μετρητής του ΕΔΠΑΡ είναι εγκατεστημένος και λειτουργεί. Επίσης εξέφρασε την άποψη ότι ο ιδιώτης που ανέλαβε τη λειτουργία του λιμανιού είναι υπεύθυνος για τις μετρήσεις, τις οποίες είναι υποχρεωμένος να δίνει προς έλεγχο στα αρμόδια τμήματα της Περιφέρειας.
Κλείνοντας, ευχαριστούμε τον ΟΛΗΓ για την άριστη συνεργασία και την άμεση ανταπόκρισή τους στο αίτημά μας για παροχή στοιχείων, αλλά και τον Ιατρικό Σύλλογο Θεσπρωτίας για την επιστημονική του παρέμβαση σε ένα σοβαρό θέμα δημόσιας υγείας. Μετά και τη σημερινή συνεδρίαση διαφάνηκε ότι σε σοβαρά ζητήματα, με τεκμηριωμένη προσέγγιση και βούληση από όλες τις πλευρές, είναι δυνατόν να υπάρξουν απτά αποτελέσματα προς όφελος του κοινωνικού συνόλου. Σε κάθε περίπτωση, η Παράταξή μας δεσμεύεται να παρακολουθεί την εξέλιξη του θέματος για την υλοποίηση των δεσμεύσεων που ανέλαβε η Περιφερειακή αρχή στο σοβαρό αυτό ζήτημα δημόσιας υγείας και ευελπιστούμε ότι δεν θα απαιτηθεί να επανέλθουμε.