Άρθρο από την ψυχολόγο του Κέντρου Πρόληψης “Αριάδνη”, Κωνσταντίνα Ζιάγκου
Ένα πρόγραμμα μελέτης στο σπίτι απαιτεί την παρέμβαση των γονιών με στόχο την αυτοπειθαρχία του μαθητή στο διάβασμα. Υπάρχουν μερικοί γενικοί κανόνες που επηρεάζουν τη μελέτη του παιδιού στο σπίτι:
- Η καλή συνεργασία των γονέων με τους εκπαιδευτικούς παρέχει σταθερότητα και ομοιότητα στις απαιτήσεις ανάμεσα στο σχολείο και τους γονείς.
- Η σχέση των ίδιων των γονέων με τα σχολικά καθήκοντα, τα προσωπικά τους βιώματα σαν μαθητές και οι προτιμήσεις τους ή αντίθετα η δυσκολία που οι ίδιοι έχουν απέναντι σε κάποια μαθήματα, επηρεάζουν το παιδί ως προς τη στάση που θα αναπτύξει απέναντι στις σχολικές του υποχρεώσεις.
- Οι προσωπικές επιθυμίες και προσδοκίες των γονέων ως προς το μέλλον των παιδιών τους είναι επίσης σημαντικές.
- Το συναισθηματικό κλίμα που επικρατεί στην οικογένεια, οι σχέσεις ανάμεσα στους γονείς, η κοινή στάση σε θέματα διαπαιδαγώγησης συμβάλλουν στο να δημιουργηθεί είτε μια κατάσταση που ευνοεί την αυτοσυγκέντρωση και τη διάθεση για εργασία είτε αντίθετα μια κατάσταση έντασης και άγχους που αποδιοργανώνει τη μελέτη του παιδιού.
- Η διατροφή του παιδιού είναι ένας παράγοντας που επηρεάζει τη γενικότερη διάθεση για εργασία. Συχνά όμως η σημαντικότητα αυτού του παράγοντα υποτιμάται.
- Ο ύπνος και η ξεκούραση επίσης παίζουν σημαντικό ρόλο στην απόδοση των μαθητών.
Επιπλέον υπάρχουν και πιο ειδικοί παράγοντες, οι οποίοι σχετίζονται άμεσα με τη μελέτη στο σπίτι:
- Σεβασμός στο ρυθμό μάθησης που είναι ιδιαίτερος για κάθε παιδί. Η υπερβολική πίεση μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την απόδοση.
- Καθορισμός της χρονικής διάρκειας για τη μελέτη των μαθημάτων. Σε παιδιά μεγαλύτερων τάξεων μπορεί να γίνεται στην αρχή της σχολικής χρονιάς ένα χρονοδιάγραμμα μελέτης. Έτσι το παιδί θα μπορέσει να συνειδητοποιήσει πόσο χρόνο χρειάζεται και να αυξομειώσει, αν αυτό είναι απαραίτητο, το ρυθμό του, αλλά και να μπορέσει να υπολογίσει τον ελεύθερο χρόνο που θα έχει.
- Σταθερότητα στο ρυθμό μελέτης. Είναι σημαντικό να υπάρχει μια σταθερότητα στις ώρες που το παιδί διαβάζει και γενικότερα στο ημερήσιο πρόγραμμά του ώστε να μπορεί να οργανωθεί καλύτερα.
- Σεβασμός στις προτιμήσεις του παιδιού. Φυσικά το παιδί είναι εκείνο που θα αποφασίσει με ποια μαθήματα θα ασχοληθεί πρώτα. Αν θέλει να ξεκινήσει πρώτα με τα ¨εύκολα¨ μαθήματα και στη συνέχεια με τα ¨δύσκολα¨ ή το αντίθετο θα το καθορίσει μόνο του.
- Γνώση των δυνατοτήτων και των αδυναμιών του παιδιού, γνώση η οποία θα συντελέσει στην αναζήτηση βοήθειας όπου κρίνεται αναγκαία αλλά και στην προσαρμογή των απαιτήσεων στο δυναμικό του παιδιού.
- Προώθηση της αυτονομίας και της σκέψης του παιδιού και όχι της εξάρτησης και της απομνημόνευσης.
- Δημιουργία ατμόσφαιρας ηρεμίας και χιούμορ που θα βοηθήσει το παιδί να είναι χαλαρό και να καταβάλλει προσπάθεια μάθησης.
Ένα πρόγραμμα μελέτης στο σπίτι χρειάζεται συνεχή προσπάθεια και από τους γονείς και από το παιδί. Οι γονείς ας μην απογοητεύονται και ας κάνουν υπομονή. Και ας μη ξεχνάμε ότι αρκετά καλός γονιός σημαίνει στέκομαι με ενδιαφέρον δίπλα στο παιδί στην προσπάθεια που κάνει να οργανώσει το διάβασμά του. Ας δεχτούμε τα παιδιά μας όπως είναι και όχι όπως θα θέλαμε ή θα έπρεπε να είναι γιατί οι άνθρωποι δεν βελτιώνονται αν δεν νιώσουν αποδοχή και αν δεν έχουν την πίστη και αισιοδοξία ότι μπορούν να βελτιωθούν.
Κωνσταντίνα Ζιάγκου
Ψυχολόγος, Στέλεχος του Κ.Π. «ΑΡΙΑΔΝΗ»