Η έκθεση εποπτικού υλικού «Αρχαιοκαπηλία Τέλος», που υλοποιήθηκε από το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης και τη Διεύθυνση Τεκμηρίωσης & Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού, παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του 3ου Διεθνούς Συνεδρίου Εμπειρογνωμόνων για την Επιστροφή Πολιτιστικών Αγαθών (Αθήνα – Αρχαία Ολυμπία, 23 έως 26 Οκτωβρίου 2013).
Αποτελεί προσαρμογή του υλικού της μεγάλης, ομότιτλης, έκθεσης που διοργανώθηκε και φιλοξενήθηκε στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης από τον Απρίλιο του 2012 έως τον Ιούνιο του 2013.
Μέσα από τις ενότητες της έκθεσης ξεδιπλώνονται οι διάφορες προεκτάσεις του ζητήματος της αρχαιοκαπηλίας, καθιστώντας αντιληπτό ότι η προστασία των αρχαιοτήτων και της πολιτιστικής κληρονομιάς αποτελεί υπόθεση και ευθύνη όλων μας.
Για τις ανάγκες παρουσίασης στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηγουμενίτσας, η έκθεση εμπλουτίστηκε με αρχαιολογικά εκθέματα και συνοδευτικό πληροφοριακό υλικό από τέσσερις υποθέσεις αρχαιοκαπηλικής δράσης και παράνομης διακίνησης αρχαιοτήτων που έλαβαν χώρα τα τελευταία χρόνια στην περιοχή της Θεσπρωτίας.
Παράλληλα παρουσιάζεται φωτογραφικό υλικό και το σύντομο χρονικό της υπόθεσης του λεγόμενου «θησαυρού» της Παραμυθιάς, ενός εντυπωσιακού συνόλου από χάλκινα αγαλματίδια και έργα μικροτεχνίας των ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων, τα οποία βρέθηκαν στα τέλη του 18ου αιώνα στην περιοχή της Φωτικής και έπειτα από μια σειρά αγοραπωλησιών κατέληξαν σε συλλογές μεγάλων μουσείων του εξωτερικού και στα χέρια άγνωστων συλλεκτών.
Η εκδήλωση των εγκαινίων της έκθεσης «Αρχαιοκαπηλία Τέλος», που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο, 12 Απριλίου 2014 στις 19.00, θα πλαισιωθεί με σειρά ομιλιών για τις διαστάσεις του φαινομένου του αρχαιοκαπηλίας και το πλαίσιο προστασίας των αρχαιοτήτων:
- Η φιλοξενία της περιοδικής έκθεσης «Αρχαιοκαπηλία Τέλος» στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηγουμενίτσας, Γεώργιος Ρήγινος, αρχαιολόγος, Αναπλ. Προϊστάμενος / ΛΒ΄ ΕΠΚΑ
- Αρχαιοκαπηλία τέλος: µία έκθεση του Α.Μ.Θ. για την κατάχρηση της ιστορίας και την απώλεια της µνήµης, Ελευθερία Ακριβοπούλου – Ουρανία Πάλλη, αρχαιολόγοι, Γιώργος Τσεκµές – Μαρία Λουκµά, αρχιτέκτονες-μηχανικοί / Α.Μ.Θ.
- Οδοιπορικό στη διαρπαγή αριστουργηματικών γλυπτών της κλασικής αρχαιότητας, Αθηνά Χατζηδημητρίου, αρχαιολόγος / Β΄ ΕΠΚΑ
- Συλλεκτισμός και αρχαιότητες στην οθωμανοκρατούμενη Ήπειρο. Η περίπτωση του «θησαυρού» της Παραμυθιάς, Αντωνία Τζωρτζάτου, αρχαιολόγος – Θεοδώρα Λάζου, ιστορικός / ΛΒ΄ ΕΠΚΑ
- Αρχαιοκαπηλίες εικόνων και κειμηλίων στην Ήπειρο, Βαρβάρα Παπαδοπούλου, αρχαιολόγος, Προϊσταμένη / 8η ΕΒΑ
- Κατοχή και αρχαιότητες στη Θεσσαλονίκη, Ελευθερία Ακριβοπούλου, αρχαιολόγος, / Α.Μ.Θ.
- Επαναπατρίζοντας αρχαιότητες: πρακτικές και παραδείγματα, Κων/νος Νικολέντζος, αρχαιολόγος / Δ.Τ.Π.Π.Α.
- Η προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς: εργαλεία και μέθοδοι για την καταπολέμηση της αρχαιοκαπηλίας, Χρήστος Κουτσοθανάσης, αρχαιολόγος / Δ.Τ.Π.Π.Α.
Κατά το διάστημα φιλοξενίας της έκθεσης θα πραγματοποιείται το εκπαιδευτικό πρόγραμμα “Ένας θησαυρός από χρυσό”, για οργανωμένες σχολικές ομάδες Δ΄- ΣΤ΄ Δημοτικού, με στόχο την ενημέρωση των παιδιών για το ζήτημα της αρχαιοκαπηλίας και την ευαισθητοποίησή τους σε θέματα προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα αποτελεί προσαρμογή της αντίστοιχης ομότιτλης ενότητας του εκπαιδευτικού πακέτου με θέμα την παράνομη διακίνηση αρχαιοτήτων που υλοποίησε το τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης του Τ.Ε.Ι. Αθήνας, στο πλαίσιο του προγράμματος “Witness the Past: Education Programs for the Public and Cultural Heritage Professionals on Illicit Trafficking of Antiquities”.
Η παρουσίαση της έκθεσης «Αρχαιοκαπηλία Τέλος» στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηγουμενίτσας πραγματοποιείται με τη συνεργασία του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης και της Διεύθυνσης Τεκμηρίωσης & Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών, την ευγενική προσφορά του Επιμελητηρίου Θεσπρωτίας, του ξενοδοχείου Jolly Hotel, του κέντρου εστίασης “Restaurant Alekos” και των εκδόσεων ΑΓΡΑ και με την υποστήριξη επικοινωνίας από τους δικτυακούς τόπους archaeology & arts και thespro.gr, το περιοδικό Άπειρος Χώρα και το Ράδιο Ηγουμενίτσα 89.2 FM.
Η είσοδος στην έκθεση θα είναι ελεύθερη για το κοινό κατά τις ώρες λειτουργίας του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηγουμενίτσας.