Ομιλία του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη κ. Χρήστου Παπουτσή στη σύσκεψη για την αντιπυρική προστασία 2011 στα Ιωάννινα

Υπό την προεδρία του  Υπουργού  Προστασίας του Πολίτη κ. Χρήστου Παπουτσή, πραγματοποιήθηκε σήμερα στα Ιωάννινα, σύσκεψη με θέμα: την  αντιπυρική προστασία 2011 και το συντονισμό όλων των εμπλεκόμενων φορέων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών, στις περιφέρειες Ηπείρου και Δυτικής Μακεδονίας.

Στη σύσκεψη συμμετείχαν επίσης,  ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας κ. Θεόδωρος Μπούφης και ο Αρχηγός  του Πυροσβεστικού Σώματος, Αντιστράτηγος Στυλιανός Στεφανίδης.

Oμιλία του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη κ. Χρήστου Παπουτσή:

Κυρίες και κύριοι,

Ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη αρμόδιος για την Πολιτική Προστασία, κ. Μπούφης, ο Αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος κ. Στεφανίδης, κι εγώ, αισθανόμαστε ιδιαίτερη χαρά που έχουμε την ευκαιρία σήμερα, ενώπιόν σας να παρουσιάσουμε το πρόγραμμα της αντιπυρικής προστασίας για το 2011.

Είναι ένα πρόγραμμα το οποίο διαμορφώθηκε σε συνεργασία με τις περιφερειακές αρχές και την τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά και με τις αστυνομικές αρχές και τις δυνάμεις του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής στο πλαίσιο του Υπουργείου μας, όπως, επίσης και σε πολύ στενή συνεργασία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος, με το Υπουργείο Εσωτερικών, το Υπουργείο Οικονομικών και το Υπουργείο Πολιτισμού.

Όπως γνωρίζετε, είναι μια περίοδος εξαιρετικά κρίσιμη για όλους. Για τις τοπικές οικονομίες, για τις τοπικές κοινωνίες, για τον κάθε πολίτη ξεχωριστά.

Ταυτόχρονα, όμως, είναι κρίσιμη και για το μέλλον της χώρας μας.

Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι ο δασικός πλούτος, τα δάση, το πράσινο, συμβάλλουν καθοριστικά στη διαμόρφωση των συνθηκών ποιότητας ζωής, του συνόλου της ελληνικής κοινωνίας, του συνόλου του πληθυσμού. Και βεβαίως συμβάλλουν και στη διαμόρφωση σταθερών όρων προστασίας του περιβάλλοντος και βιώσιμης ανάπτυξης.

Στο πλαίσιο αυτό, η αποστολή μας είναι εξαιρετικά σημαντική. Είναι πρώτα από όλα η διαδικασία της πρόληψης. Και εδώ είμαστε για να ακούσουμε τι δυνατότητες έχουμε. Πόσο έχουμε προετοιμαστεί και τι αδυναμίες έχουμε. Τι μπορούμε να προτείνουμε και αν υπάρχουν αδυναμίες ποιες μπορούμε να καλύψουμε αυτή την περίοδο. Έστω και την τελευταία στιγμή

Το δεύτερο, είναι η πλήρης ενεργοποίηση όλων των δυνάμεων, των ένστολων δυνάμεων του ελληνικού κράτους αλλά ταυτόχρονα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, των Εθελοντικών Οργανώσεων αλλά και του κάθε πολίτη ξεχωριστά, προκειμένου να ενισχύσουμε τη συνείδηση του καθένα για να συμμετάσχει αποφασιστικά και στην πρόληψη και στην καταστολή.

Το τρίτο είναι ο σχεδιασμός, η προετοιμασία, η διάταξη των δυνάμεών μας προκειμένου να έχουμε αποτελεσματική αντιμετώπιση των φαινομένων όπου και όταν εκδηλωθούν. Εμείς πρέπει να είμαστε απολύτως έτοιμοι.

Οι πυροσβεστικές υπηρεσίες θα βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία και συνεργασία- πέρα, βεβαίως, από την τοπική αυτοδιοίκηση και τη δημοτική αστυνομία όπου υπάρχει- με τις αστυνομικές αρχές και τις κατά τόπους αρχές της ελληνικής ακτοφυλακής, καθώς επίσης και με τις ένοπλες δυνάμεις.

Θα συγκροτηθούν όπως κάθε χρόνο ειδικά αερομεταφερόμενα πεζοπόρα τμήματα από κάθε περιφέρεια της ηπειρωτικής χώρας που θα βρίσκονται σε κάθε περιφέρεια, αλλά και σε ορισμένες ευαίσθητες νησιωτικές περιοχές. Αυτή η δυνατότητα των αερομεταφερόμενων πεζοπόρων τμημάτων, όπως γνωρίζετε, έχει παίξει στο παρελθόν καταλυτικό ρόλο στη δασοπυρόσβεση, και ελπίζουμε να μην χρειαστεί, αλλά εάν χρειασθεί, να έχουν την ίδια αποτελεσματικότητα όπως είχαν και στο παρελθόν.

Επίσης, θα βρίσκονται σε ετοιμότητα τα τέσσερα κινητά επιχειρησιακά κέντρα του πυροσβεστικού σώματος, τα οποία έχουν τοποθετηθεί ως εξής: Δύο στην περιφερειακή διοίκηση της Αττικής, ένα στην περιφέρεια της Κεντρικής Μακεδονίας, και ένα στην δυτική Ελλάδα.

Τα κινητά περιφερειακά κέντρα δίνουν τεράστιες δυνατότητες στην παρακολούθηση των επιχειρήσεων με πολύ σύγχρονα μέσα και πολύ αποτελεσματικό τρόπο.

Όσον αφορά τα εναέρια μέσα, έχουν γίνει όλες οι συσκέψεις με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, με την παρουσία του αρμοδίου Υφυπουργού, κ. Όθωνα ,του γενικού γραμματέα, του κ. Μπούφη, της ηγεσίας του πυροσβεστικού σώματος και των ενόπλων δυνάμεων. Έχουμε πλήρως καταρτίσει όλα τα σχέδια και τις προβλέψεις τις οποίες υπάρχουν για τις περιπτώσεις που χρειαζόμαστε αεροσκάφη.

Υπάρχει εξαιρετική συνεργασία με τις ένοπλες δυνάμεις, με τη διάθεση των εναέριων μέσων, με σκοπό την άμεση αερομεταφορά πυροσβεστικών δυνάμεων εάν αυτό απαιτηθεί.

Και σ’ αυτή την κατεύθυνση φέτος, στο πλαίσιο της λειτουργίας του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη ως ενιαίο Υπουργείο, το οποίο εποπτεύει όλα τα σώματα ασφαλείας, θα διατεθούν σε ειδικές περιπτώσεις και τα εναέρια μέσα, τόσο της ελληνικής αστυνομίας όσο και του λιμενικού σώματος.

Πέραν αυτών, προχωρούμε με ταχύτατους ρυθμούς στην εκτέλεση των έργων που αφορούν τη χρήση των νέων τεχνολογιών – όλα τα χρηματοδοτούμενα έργα μέσα από το ΕΣΠΑ – και της ψηφιακής ειδοποίησης για την αντιμετώπιση της πυρκαγιάς.

Στον προϋπολογισμό του πυροσβεστικού σώματος για το 2011, έχουν προβλεφθεί πιστώσεις για την κάλυψη δαπάνης που θα προκληθεί από την πρόσληψη των εποχικών πυροσβεστών. Θα βγει ταυτόχρονα η προκήρυξη για να καλύψουμε άμεσα τις ανάγκες αυτής της περιόδου και ταυτόχρονα θα βγει η προκήρυξη για πρόσληψη 4.000 πυροσβεστών πενταετούς υποχρέωσης. Έτσι, μόλις τελειώσει αυτή η περίοδος, αυτομάτως θα έχουν βγει και τα αποτελέσματα του διαγωνισμού, προκειμένου να ξεκινήσει το νέο σύστημα πενταετούς υποχρέωσης.

Στο σημείο αυτό, θέλω να είμαι απόλυτα σαφής, όλα αυτά με την προϋπόθεση ότι θα έχουν εξελιχθεί όλες οι δημοσιονομικές υποχρεώσεις του κράτους προς την πυροσβεστική υπηρεσία, και θα είναι σε θέση τα μηχανήματα με ανταλλακτικά λάστιχα και όλα τα υπόλοιπα θέματα, προκειμένου να διατεθούν.

Εδώ, για να είμαι επίσης σαφής, γιατί υπάρχει μεγάλη συζήτηση γύρω από αυτά τα ζητήματα, αυτά τα προβλήματα δεν εντοπίζονται λόγω έλλειψης κονδυλίων. Τα κονδύλια υπάρχουν και είναι εγκεκριμένα στον προϋπολογισμό.

Εκείνο το οποίο συμβαίνει, είναι ότι εφαρμόζονται οι νέοι κανόνες του δημόσιου λογιστικού, που προβλέπουν ότι η εκταμίευση των κονδυλίων χρήσεως 2011, γίνεται μόνο εφόσον έχουν ολοκληρωθεί και έχουν ενταλματοποιηθεί όλες οι χρήσεις του προηγούμενου έτους.

Οι ΔΟΥ, σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες, δεν εγκρίνουν τα κονδύλια και γι’ αυτό το λόγο υπάρχουν αυτές οι καθυστερήσεις. Όμως,  οι καθυστερήσεις έχουν πρακτικό αποτέλεσμα.

Και όπως στην αστυνομία, τονίζω επανειλημμένα, ότι αυτού του είδους οι καθυστερήσεις μπορούν να οδηγήσουν σε κενό ασφαλείας τη χώρα, το λέω από τώρα ενώπιον σας, προκειμένου να είμαστε απολύτως σαφείς… Το έχω πει και στη Βουλή. Θα το αντιμετωπίσουμε εάν χρειασθεί αλλά θέλω να είμαστε σαφείς.

Όσον αφορά τη διαχείριση του προσωπικού, γίνονται αλλεπάλληλα σεμινάρια, τόσο μεταξύ των υπηρεσιακών παραγόντων του δικού μας Υπουργείου, των σωμάτων σε διακλαδικό επίπεδο, όπως επίσης και μεταξύ των ενόπλων δυνάμεων για τις περιπτώσεις που χρειαστεί η συνδρομή τους μεταξύ της πυροσβεστικής υπηρεσίας και κυρίως της πολεμικής αεροπορίας με τους πιλότους και τις ένοπλες δυνάμεις, το στρατό, για να εντοπίσουμε το καλύτερο τρόπο επιχείρησης.

Τέλος, όσον αφορά τη συμμετοχή των εθελοντικών οργανώσεων στην επιτήρηση των δασών, είτε για την επισήμανση κινδύνων, είτε για την επισήμανση της έναρξης πυρκαγιών, προσδιορίζονται ειδικές συνεδριάσεις των συντονιστικών οργάνων πολιτικής προστασίας στις περιφερειακές ενότητες σε ολόκληρη τη χώρα, οι οποίες ήδη έχουν ξεκινήσει από την αρχή της αντιπυρικής περιόδου. Αυτές οι δράσεις, καθορίζονται από το Πυροσβεστικό Σώμα και γίνονται, όπως γνωρίζετε, για λόγους υποστήριξης του έργου. Εξάλλου, είναι πολύτιμη, και έχει καταγραφεί στη συνείδηση όλων μας, η συνεισφορά των εθελοντικών οργανώσεων μέχρι τώρα στις προσπάθειες οι οποίες γίνονται.

Επιπλέον, οι εθελοντικές οργανώσεις που είναι ενταγμένες στο μητρώο της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, αυτές εντάσσονται και στον σχεδιασμό που καταρτίζεται από το Πυροσβεστικό Σώμα,

όπου και καταγράφονται τα μέσα που διαθέτουν, οι χρόνοι εκπομπής των οχημάτων τους, τους δίνονται, επίσης, κωδικοί κλήσης και αναλαμβάνουν δράσεις όπως η επιτήρηση, η κατάσβεση πυρκαγιών, καθώς και η κάλυψη των περιοχών των πυροσβεστικών οχημάτων, τα οποία για διάφορους λόγους μετακινούνται σε άλλη περιοχή.

Θα ήθελα να σημειώσω ότι τις ερχόμενες ημέρες θα αναρτηθεί προς δημόσια διαβούλευση νομοσχέδιο για τη ρύθμιση θεμάτων περί του εθελοντισμού γύρω από την Πυροσβεστική Υπηρεσία και τη δασοπυρόσβεση.

 Ο κύριος στόχος της σημερινής μας συνάντησης είναι να ακούσουμε τις δικές σας παρατηρήσεις και τις δικές σας ιδέες για το πώς θα βελτιώσουμε τη δουλειά μας.

Θέλω να ζητήσω να σταθούμε ιδιαίτερα στην εξέταση των έργων της πρόληψης.

Πού βρισκόμαστε, τι έχετε κάνει. Και αναφέρομαι στους καθαρισμούς των δασών και των δασικών εκτάσεων για την προετοιμασία, όσον αφορά τη διαχείριση της καύσιμης ύλης.

Θέλω να δούμε πού βρισκόσαστε, όσον αφορά στη συντήρηση του οδικού δασικού δικτύου, στην προμήθεια και κατανομή των υδατοδεξαμενών.

Στο αν και κατά πόσο έχετε αυξήσει τους πυροσβεστικούς κρουνούς. Αν έχετε κατασκευάσει νέα πυροφυλάκια. Αν είσαστε ικανοποιημένοι από τη διαχείριση των χώρων ανεξέλεγκτης εναπόθεσης των αστικών απορριμμάτων.

Εάν έχει ολοκληρωθεί ο καθαρισμός της βλάστησης κατά μήκος του δικτύου της ΔΕΗ.

Τέλος, θέλω να αναφερθώ σε ένα θέμα που αφορά στη χρήση των πόρων που διατίθενται για την πρόληψη.

Κάθε φορά καταβάλλονται οι καλύτερες δυνατές προσπάθειες από την Τοπική Αυτοδιοίκηση προκειμένου να γίνεται η καλύτερη χρήση αυτών των κονδυλίων.

Θα ήθελα αυτή τη φορά να βάλουμε έναν στόχο. Να γίνει η χρήση των κονδυλίων αυτών αποκλειστικά για το σκοπό για τον οποίο δίδονται και για τον οποίο προβλέπονται.

Αποκλειστικά και μόνο για τη λειτουργία του Σχεδίου της προετοιμασίας και της πρόληψης των πυρκαγιών. Ούτε ένα ευρώ να μην πάει χαμένο. Ούτε ένα ευρώ να μην πάει σε άλλο έργο.

Αυτός, πιστεύω ότι είναι ένας στόχος, που είναι πρώτα απ’ όλα απολύτως συμβατός με το στόχο της σημερινής μας συζήτησης και κυρίως με το σχεδιασμό της δασοπυρόσβεσης.

Όμως, ελπίζω να κατανοούμε όλοι ότι είναι απολύτως συμβατός και με τις γενικότερες επιδιώξεις της χώρας μας όσον αφορά τη δημοσιονομική διαχείριση.

Οδηγός για όλους μας, σε όλα τα επίπεδα, είναι η ορθολογική διαχείριση του δημοσίου χρήματος, η πειθαρχία όσον αφορά στην εκτέλεση των δημοσίων έργων με βάση τους προϋπολογισμούς μας και το δημόσιο χρήμα.

Δεν έχουμε περιθώρια να ξεφύγουμε. Πρέπει να μείνουμε συνεπείς, πρέπει να μείνουμε σταθεροί και πρέπει να λειτουργήσουμε.

Επιπλέον, επειδή, είναι η πρώτη εφαρμογή του προγράμματος αντιπυρικής προστασίας με βάση το νέο πλαίσιο της αυτοδιοίκησης με βάση την αποκέντρωση  του Καλλικράτη, θα πρέπει να έχουμε ιδιαίτερη προσοχή αλλά και ευελιξία. Το τονίζω αυτό. Προσοχή και ευελιξία, στο συντονισμό σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, στις περιπτώσεις όπου θα εκδηλωθούν τέτοια φαινόμενα.

Διότι ακόμα δεν έχουν λειτουργήσει οι θεσμοί που προβλέπονται και ως εκ τούτου, θα αναφερθεί σε αυτό και ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας, θα χρειαστεί μια περισσότερο ευέλικτη αξιοποίηση του νέου θεσμικού πλαισίου, ούτως ώστε να αποφύγουμε δυσλειτουργίες που θα εμφανιστούν στην πράξη ή αγκυλώσεις που θα έχουν καθυστέρηση στην αντιμετώπιση των φαινόμενων.

Ο στόχος μας εκείνη τη στιγμή δεν είναι να επιβεβαιώσουμε την όποια θεσμική λειτουργία προβλέπεται, αλλά ο στόχος μας εκείνη τη στιγμή είναι να σβήσουμε τη φωτιά.

Την πρωτοβουλία της οργάνωσης της συνεργασίας για την πρόληψη σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο την έχει η Αυτοδιοίκηση.

Αλλά, εάν παρ΄ ελπίδα, έχουμε να αντιμετωπίσουμε τα φαινόμενα πυρκαγιάς ή πλημμύρας, την ευθύνη των επιχειρήσεων έχει η Διοίκηση του Πυροσβεστικού Σώματος με την εποπτεία της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας.

Είμαι απολύτως σαφής, για να μην έχουμε παρεξηγήσεις και εμπλοκές στο πεδίο της δράσης.

Κυρίες και κύριοι,

Θέλησα να είμαι απολύτως σαφής για δύο λόγους. Πρώτα απ’ όλα, γιατί οι κλιματολογικές συνθήκες, όπως έχουν διαμορφωθεί, δημιουργούν μια κατάσταση η οποία μας κάνει να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί και να αναμένουμε κινδύνους και πρέπει να τους αντιμετωπίσουμε αυτούς τους κινδύνους.

Δεύτερον, γιατί είμαστε σε μια κρίσιμη δημοσιονομική φάση για τη χώρα μας. Η δημοσιονομική πειθαρχία, η ορθολογική αξιοποίηση των κονδυλίων του προϋπολογισμού και ταυτόχρονα η κάλυψη των αναγκών ασφαλείας και δασοπυρόσβεσης, είναι μια εξαιρετικά δύσκολη άσκηση.

Αλλά αυτή την άσκηση ελπίζουμε να τη βγάλουμε σε πέρας και να τη λύσουμε, με ένα αποτέλεσμα θετικό για την κοινωνία, θετικό για τον πολίτη.

Σε αυτή την κατεύθυνση θα αξιοποιήσουμε όλα τα μέσα. Πέρα όμως από τις διεθνείς συνεργασίες , πέρα από τις διπλωματικές πρωτοβουλίες, πέρα από τις ασκήσεις ετοιμότητας ποτέ δεν θα επιτύχουμε το καλύτερο αποτέλεσμα εάν η αντίδραση δεν είναι συλλογική, εάν δεν πούμε ότι το θέμα της δασοπυρόσβεσης είναι θέμα όλων μας και του κάθε πολίτη ξεχωριστά. Θα ήθελα κλείνοντας απλά να επισημάνω ότι ο χρόνος που χρειάζεται για να εξαπλωθεί μια πυρκαγιά είναι όσος χρόνος χρειάζεται για να καεί ένα σπίρτο που κρατούμε στο χέρι μας.

Σας ευχαριστώ.