Τραγουδούν για τον Τάσο Χαλκιά

ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟ «ΓΛΕΝΤΙ»

ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΧΑΛΚΙΑ

                       Την Πέμπτη 5 Ιουλίου στα Ιωάννινα.

Με αφορμή  την συμπλήρωση είκοσι χρόνων από τον θάνατο του μεγάλου Ηπειρώτη κλαρινίστα Τάσου Χαλκιά, ο γιός του  ο γνωστός τραγουδιστής Λάκης Χαλκιάς οργανώνει στα Ιωάννινα την Πέμπτη 5 Ιουλίου 21.15 στο Υπαίθριο θέατρο της Εταιρείας Ηπειρωτικών Μελετών [Φρόντζος] συναυλία αφιερωμένη στη μνήμη του.

Μαζί με τον Λάκη Χαλκιά τραγουδούν ο Σάββας Σιάτρας, η Αρετή Κετιμέ, ο Δημήτρης Υφαντής, η Νότα Καλτσούνη και ο Λάμπρος Χαλκιάς. Τους συνοδεύει η 8μελής ορχήστρα του Χρήστου Χαλκιά με σολίστες στο κλαρίνο τον Σταύρο Καψάλη και Γιώργο Κοτσίνη. Συμμετέχει η Παραδοσιακή ορχήστρα και το φωνητικό σύνολο του Μουσικού Σχολείου Ιωαννίνων υπό την διεύθυνση της Γεωργίας Καρβούνη και του Χρήστου Ντούλια και το Παραδοσιακό χορευτικό συγκρότημα του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Ιωαννιτών υπό την διεύθυνση του Ηλία Γκαρτζονίκα και του Νίκου Νούσια.

Η συναυλία γίνεται με την υποστήριξη του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Ιωαννιτών, της Εταιρείας Ηπειρωτικών Μελετών και με την χορηγία της φέτα «Ηπειρος».

Εισιτήρια [10 ε] από το ταμείο του Πνευματικού Κέντρου [Αγ.Μαρίνας 55, τηλ. 26510 83961- 83840] από τα βιβλιοπωλεία «Ελευθερουδάκης» [Κατσαδήμα 7] «Αναγνώστης» [Πυρσινέλλα 11] και τα καταστήματα Rock shop [Πουτέτση 1α] «Ιρις» [Γρ.Σακκά 20] Πληροφορίες 6949 893555.

Aπό τους   στυλοβάτες της μουσικής μας παράδοσης, από τους σημαντικότερους δεξιοτέχνες στο κλαρίνο, ο Τάσος Χαλκιάς επί έξι δεκαετίες συνέβαλε στη διάδοση και την διατήρηση της αυθεντικής παραδοσιακής μουσικής. Συνεχιστής της ιστορίας της οικογένειας των Χαλκιάδων που πρωτοεμφανίστηκε στην Ηπειρο το 1857.

Γεννήθηκε στη Γρανιτσοπούλα το 1914. Μεγάλωσε στο Δεσποτικό της Ηπείρου σ ένα σπίτι που η μουσική δεν σταμάταγε ποτέ. Παίρνει τα πρώτα μαθήματα κλαρίνου στα δώδεκα από τον ξάδελφο του Μάνθο Χαλκιά και τον αδελφό του Μήτσο. Στα 17 άρχισε να εμφανίζεται μαζί με τα αδέλφια του και το συγκρότημα που έφτιαξαν  «Τα μαύρα πουλιά». To 1931 γράφει το τραγούδι «Μη με κοιτάς που γέρασα» και γίνεται μέλος του συλλόγου των μουσικών. Την ίδια χρονιά παρουσιάζει με τα αδέλφια του στο θέατρο «Ολύμπια» της Αθήνας τον «Τσάμικο γάμο».Το 1938 παντρεύεται την Χριστίνα και μαζί αποκτούν δυο παιδιά τον Μιχάλη και τον Αλέξανδρο.Στην διάρκεια του Β παγκόσμιου πόλεμου,τραυματισμένος μεταφέρεται στο στρατιωτικό νοσοκομείο Ιωαννίνων. To 1941 βομβαρδίζεται το σπίτι του και σκοτώνεται η γυναίκα του Χριστίνα και τα δυο παιδιά τους.

To 1942 στη Βίτσα Ζαγορίου του  γνωρίζουν την Μαρίκα. Μαζί θα αποκτήσουν τον Μιχάλη [Λάκη], την Νίκη και τον Χρήστο.

Το 1951 ο Τάσος Χαλκιάς ηχογραφεί πρώτη φορά στην «Κολούμπια». Ακολουθεί η  ηχογράφηση 80 τραγουδιών για το Λαογραφικό Αρχείο της Ακαδημίας Αθηνών και ύστερα ξεκινά ταξίδια πολλά στο Κάϊρο, Αλεξάνδρεια, Νέα Υόρκη. Στην Αμερική δούλεψε για 18 μήνες μαζί με τον Γιάννη Παπαϊωάννου, τον Καλέργη και τον Τζουανάκο. Εκεί γράφει το περίφημο «Βορειοηπειρώτικο μοιρολόϊ».

Το 1963 επιστρέφει στην Ελλάδα και ηχογραφεί αρκετά τραγούδια όπως «Το παράπονο του τσοπάνου», «Το μοιρολόϊ» κα. Την ίδια χρονιά καλεσμένος της δισκογραφικής εταιρείας «Αlector» της Ν.Υόρκης φεύγει για την Αμερική όπου ηχογραφεί εκατό τραγούδια και συγχρόνως εμφανίζεται στην «Σπηλιά»  όπου συναντάει  τον περίφημο τζαζίστα- κλαρινίστα Μπένι Γκούντμαν  και ηχογραφεί μαζί του ένα μοιρολόϊ στην ταινία «Αντί» του Ρίτσαρντ Σαραφιάν.

Ο Τάσος Χαλκιάς  το 1966 ίδρυσε στην Ελλάδα την δισκογραφική εταιρεία «Σπέσιαλ Μιούζικ» όπου για μια δεκαετία έγραψε τραγούδια όπως «Ο Ηπειρώτικος γάμος», «Δεν μπορώ μανούλα», «Το Βορειοηπειρώτικο μοιρολόϊ», «Μη με κοιτάς που γέρασα» κα. Το 1969 ηχογραφεί τον «Ηπειρώτικο γάμο» στην και εμφανίζεται για δυο χρόνια [1971-1972]   στο «Κύτταρο» με τον Διονύση Σαββόπουλο. Εκεί γνωρίζει τον συνθέτη Γιάννη Μαρκόπουλο κι αρχίζει να ηχογραφεί  μαζί του. Το 1972 γράφει την μουσική για τον «Αίαντα» του Σοφοκλή που ανέβασε στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος ο σκηνοθέτης Κωστής Μιχαηλίδης. Την ίδια χρονιά εκπροσωπεί την Ελλάδα – με πρωτοβουλία της Ελένης Καραίνδρου – στο 1ο Φεστιβάλ Διεθνών Τεχνών στο Μaison dela Culture της Γαλλικής πόλης Ρέν. Το 1975 τον τιμά η Πανηπειρωτική Συνομοσπονδία και το 1978  η αδελφότητα του χωριού Φωτεινό με ειδική εκδήλωση που οργανώνουν οι συγχωριανοί του στην Αθήνα. Το 1979 συμμετέχει σε τρεις συναυλίες που οργάνωσε ο Λάκης Χαλκιάς στο θέατρο «Λυκαβηττού» στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών. Την ίδια χρονιά  συμμετέχει στο Διεθνές συνέδριο του Ζάγκρεμπ μαζί με άλλους Ελληνες οργανοπαίχτες, σε μια προσπάθεια να διαδώσει σε όλους τους λαούς το παραδοσιακό μας τραγούδι. Το 1980 συνεργάζεται με τον συνθέτη Χρήστο Λεοντή στις «Τρωάδες» του Ευριπίδη που παρουσιάζει το θέατρο «Τέχνης» του Κάρολου Κούν. Το 1982 συμμετέχει στην γιορτή που οργάνωσε στο θέατρο «Λυκαβηττού» ο γιος του Λάκης Χαλκιάς για τα 125 χρόνια της οικογένειας των Χαλκιάδων. Την ίδια χρονιά παίρνει μέρος στο μουσικό συνέδριο των Μεσογειακών χωρών στην Μασσαλία και την Φλωρεντία.

Το 1984 τον τιμά η αδελφότητα της Αετόπετρας, ενώ δύο ακόμα αδελφότητες του Πολύδροσου και του Δεσποτικού θα τον τιμήσουν το 1985.

Τα επόμενα επτά χρόνια και ενώ η υγεία του είχε επιβαρυνθεί, κάνει κάποιες λίγες εμφανίσεις κυρίως σε συναυλίες του Λάκη Χαλκιά. Το 1989 στην εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα στο Αιγάλεω ο Τάσος Χαλκιάς οργάνωσε ένα μνημόσυνο στη μνήμη των μουσικών της δημοτικής μας παράδοσης. Ηταν η πιο σημαντική, όπως έλεγε στιγμή της 60χρονης πορείας του.

Ο Τάσος Χαλκιάς «έφυγε» στις 12 Αυγούστου του 1992 από καρδιακό επεισόδιο. Ολος ο τύπος τον αποχαιρέτησε όπως του έπρεπε: «Η παράδοση στη σιωπή» , «Εφυγε ο στυλοβάτης της μουσικής μας παράδοσης», «Σίγησε το κλαρίνο του Τάσου..», «Κλάψε κλαρίνο με παράπονο πικρό», ήταν μερικοί τίτλοι «τέλους» κάποιων εφημερίδων…

Η προσφορά του Τάσου Χαλκιά αναγνωρίστηκε από επώνυμους και ανώνυμους που ήξεραν να εκτιμούν την αυθεντική δημιουργία.. Δεν αναγνωρίστηκε όμως από την Πολιτεία η οποία δεν του χορήγησε ούτε καν μια τιμητική σύνταξη!.Τον στεναχωρούσε αυτό. Περισσότερο όμως τον στεναχωρούσε ο δρόμος που έπαιρναν τα μουσικά πράγματα σε αυτό τον τόπο κι αναρωτιόταν τι θα μπορούσε να κάνει ο ίδιος για να θυμίσει ότι υπάρχει μια παράδοση που πρέπει να τιμάμε αν θέλουμε να επιβιώσουμε ως Εθνος.. «Την παράδοση και τα μάτια σας!!», έλεγε ο μπάρμπα Τάσος.