– Θα παίρνουν και ετήσιο οικονομικό αντάλλαγμα από τον ΟΛΗΓ για 40 χρόνια
Στη διαχείριση των Δήμων Ηγουμενίτσας και Φιλιατών περνούν 6.000 στρέμματα που αποχαρακτηρίστηκαν ως Χερσαία Ζώνη Λιμένα και εξαιρέθηκαν από τη δικαιοδοσία του Οργανισμού Λιμένος Ηγουμενίτσας. Επίσης στους δύο δήμους θα καταβάλλεται από τον ΟΛΗΓ για τα επόμενα περίπου 40 χρόνια, το 85% ετήσιου ανταλλάγματος παραχώρησης ύψους 3,5% επί των ακαθάριστων εσόδων του Οργανισμού. Οι σχετικές προβλέψεις περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο με το οποίο κυρώνεται η σύμβαση παραχώρησης του 67% του μετοχικού κεφαλαίου του ΟΛΗΓ σε θυγατρική εταιρεία του κοινοπρακτικού σχήματος το οποίο αναδείχθηκε ως Προτιμητέος Επενδυτής στον σχετικό διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ.
Ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας Βασίλης Γιόγιακας αναφέρθηκε στα στοιχεία τα οποία αποδεικνύουν την επιτυχία της διαγωνιστικής διαδικασίας όπως είναι το υψηλό τίμημα των 84,2 εκατομμυρίων ευρώ που κατέβαλε ο επενδυτής και το οποίο ισοδυναμεί με περισσότερες από 50 φορές τα κέρδη προ φόρων του ΟΛΗΓ το 2022. Τόνισε την υποχρέωση του επενδυτή να υποβάλει επικαιροποιημένο Προγραμματικό Σχέδιο Ανάπτυξης εντός 9 μηνών από την ολοκλήρωση της συμφωνίας και το οποίο τελεί υπό την έγκριση του Ελληνικού Δημοσίου. Ειδικά για τη νέα μαρίνα που έχει χωροθετηθεί στο βόρειο άκρο του λιμένα, ο βουλευτής Θεσπρωτίας ανέφερε ότι η λειτουργία της αναφέρεται ρητά στη σύμβαση παραχώρησης και περιλαμβάνεται στα στοιχεία τα οποία παραχωρούνται στον επενδυτή. «Όσοι σπεύδουν να κινδυνολογήσουν και δυσπιστούν για την επένδυση στη νέα μαρίνα – με τον ίδιο τρόπο που δεν πίστευαν ότι θα προχωρήσει η απόδοση εκτάσεων στις δήμους – φοβάμαι ότι θα πέσουν έξω για μία ακόμα φορά.», σημείωσε ο Βασίλης Γιόγιακας.
Σχετικά με το μοντέλο αξιοποίησης του ΟΛΗΓ, ανέφερε ότι το μοντέλο της υποπαραχώρησης δραστηριοτήτων το οποίο είχε ψηφίσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν αποτέλεσμα μελέτης, γι’ αυτό επί της προηγούμενης κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας το ΤΑΙΠΕΔ ανέθεσε σε ανεξάρτητους μελετητές να προτείνουν με ποιο τρόπο μπορεί να αξιοποιηθεί κάθε ένα περιφερειακό λιμάνι που ανήκει στο χαρτοφυλάκιό του.
Ο βουλευτής Θεσπρωτίας αναφέρθηκε επίσης στη συστηματική συνεργασία Υπουργείων, ΤΑΙΠΕΔ και ΟΛΗΓ κατά τα προηγούμενα 3,5 χρόνια προκειμένου να επιλυθούν εκκρεμότητες δεκαετιών σε σχέση με τη χερσαία ζώνη λιμένα Ηγουμενίτσας και να ικανοποιηθεί το αίτημα της τοπικής κοινωνίας για την απόδοση σε αυτήν εκτάσεων που δεν προορίζονται για λιμενικές δραστηριότητες.
«Με την είσοδο του επενδυτικού σχήματος, τόσο το λιμάνι της Ηγουμενίτσας όσο και τα μικρότερα λιμάνια που ανήκουν στον Οργανισμό – στα Σύβοτα, την Πλαταριά και τη Σαγιάδα – θα μπουν σε μια νέα φάση ανάπτυξης. Ανάπτυξη που μεταφράζεται σε αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος της Ηγουμενίτσας, στην αύξηση του τουριστικού ρεύματος στην ευρύτερη περιοχή, στη δημιουργία νέων επιχειρήσεων και νέων, άμεσων και έμμεσων, θέσεων εργασίας», τόνισε ο βουλευτής Θεσπρωτίας.
Ακολουθούν σημεία της αρχικής εισήγησης και της δευτερολογίας του Βασίλη Γιόγιακα κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου στην Ολομέλεια της Βουλής:
- Εάν ήθελε κανείς να δώσει έναν τίτλο σε αυτό το νομοσχέδιο, θα μπορούσε να μιλήσει για ένα διαγωνισμό – υπόδειγμα και μια συμφωνία με ιδιαίτερα οφέλη τόσο το Ελληνικό Δημόσιο όσο και την τοπική κοινωνία.
- Το νομοσχέδιο αυτό σηματοδοτεί και μια πολύ σημαντική εξέλιξη, ένα ορόσημο, για την τοπική κοινωνία της Ηγουμενίτσας. Και δεν μπορώ παρά να εκφράσω τη συγκίνηση και την ικανοποίησή μου για την εξέλιξη αυτή. Γιατί, ύστερα από αναμονή και πισωγυρίσματα είκοσι χρόνων, αποδίδονται για διαχείριση στους Δήμους Ηγουμενίτσας και Φιλιατών εκτάσεις 6.000 στρεμμάτων οι οποίες δεν έχουν σχέση με τις λιμενικές δραστηριότητες. Για να γίνει αυτό, έπρεπε πρώτα να αντιμετωπιστούν σοβαρά προβλήματα τα οποία εκκρεμούσαν για δεκαετίες ολόκληρες.
- Πέρα από την εξυγίανση και τη νομιμοποίηση όλων των αυθαίρετων τμημάτων της Χερσαίας Ζώνης Λιμένα, τα τελευταία τριάμισι χρόνια έγινε επίσης μια παράλληλη προσπάθεια, που επίσης στέφθηκε με επιτυχία: γιατί, στην τροποποίηση των ορίων της Χερσαίας Ζώνης Λιμένα το 2017, ύστερα από απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Οργανισμού Λιμένα Ηγουμενίτσας, δεν εξαιρέθηκαν όλες οι εκτάσεις που δεν χρειάζονται για λιμενικές δραστηριότητες. Χρειάστηκε αγώνας για να εξαιρεθούν περισσότερες εκτάσεις από τη δικαιοδοσία του Οργανισμού, προκειμένου να είναι περισσότεροι οι χώροι που θα περάσουν στη διαχείριση των δήμων.
- Έχοντας δει βήμα – βήμα όλα όσα έγιναν αυτά τα 3,5 χρόνια προκειμένου να φτάσουμε εδώ που είμαστε σήμερα, θεωρώ χρέος μου να ευχαριστήσω και από αυτό το βήμα τον πρώην Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Γιάννη Πλακιωτάκη, τον Γενικό Γραμματέα Ναυτιλίας και Λιμένων, τον κύριο Κυριαζόπουλο, τους πρώην Γενικούς Γραμματείς Δημόσιας Περιουσίας του Υπουργείου Οικονομικών, τον Διευθύνοντα Σύμβουλο του ΤΑΙΠΕΔ κύριο Πολίτη, καθώς και τη διοίκηση του Οργανισμού Λιμένος Ηγουμενίτσας.
- Όπως είχα πει σε μια δήλωσή μου τον Ιούλιο του 2021, σε μια επίσκεψη της τότε πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής στην Ηγουμενίτσα σχετικά με τους πρόσθετους χώρους που θα αποδίδονταν στην τοπική κοινωνία: «βγήκε “λευκός καπνός”! Έκλεισαν εκκρεμότητες δεκαετιών σε σχέση με τη χερσαία ζώνη λιμένα Ηγουμενίτσας. Ικανοποιήθηκε ένα δίκαιο αίτημα της τοπικής κοινωνίας. Διασφαλίστηκε ένα οικονομικό αντάλλαγμα που θα παίρνουν κάθε χρόνο οι Δήμοι Ηγουμενίτσας και Φιλιατών. Διασφαλίστηκε το μέλλον του προσωπικού του Οργανισμού, με δυνατότητα οι εργαζόμενοι που απασχολούνται σε αυτόν με σχέση εργασίας ή έμμισθης εντολής να επιλέξουν μέχρι το τέλος του 2024 αν θα παραμείνουν σε αυτόν ή αν θα μεταταχθούν σε φορείς ή νομικά πρόσωπα του δημοσίου τομέα.
- Πλέον, με την είσοδο του επενδυτικού σχήματος, τόσο το λιμάνι της Ηγουμενίτσας όσο και τα μικρότερα λιμάνια που ανήκουν στον Οργανισμό – στα Σύβοτα, την Πλαταριά και τη Σαγιάδα – θα μπουν σε μια νέα φάση ανάπτυξης. Ανάπτυξη που μεταφράζεται σε αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος της Ηγουμενίτσας, στην αύξηση του τουριστικού ρεύματος στην ευρύτερη περιοχή, στη δημιουργία νέων επιχειρήσεων και νέων, άμεσων και έμμεσων, θέσεων εργασίας.
- Ποια είναι τα στοιχεία εκείνα που τεκμηριώνουν την επιτυχία της διαγωνιστικής διαδικασίας; Είναι το έντονο ενδιαφέρον των υποψηφίων επενδυτών, αφού 9 σχήματα υπέβαλαν Εκδήλωση Ενδιαφέροντος και 7 από αυτά κρίθηκε από το ΤΑΙΠΕΔ ότι πληρούν τα κριτήρια για την υποβολή Δεσμευτικών Προσφορών. Είναι η ποιότητα του κοινοπρακτικού σχήματος στο οποίο παραχωρήθηκε η πλειοψηφία των μετοχών, με αποδεδειγμένη εμπειρία στη διαχείριση λιμένων, διεθνές εκτόπισμα, γνώση του ελληνικού περιβάλλοντος αλλά και της ευρύτερης περιοχής της Αδριατικής και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Είναι το τίμημα που καταβάλλει ο Προτιμητέος Επενδυτής, το οποίο ξεπέρασε κάθε προσδοκία, φτάνοντας τα περίπου 84,2 εκατομμύρια ευρώ. Ποσό το οποίο ισοδυναμεί με 12 φορές τον κύκλο εργασιών του Οργανισμού Λιμένος Ηγουμενίτσας και με περισσότερες από 50 φορές τα κέρδη προ φόρων του ΟΛΗΓ το 2022. Για έχουμε μια ακόμα συγκριτική αποτίμηση του τιμήματος, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, να πούμε ότι αντιστοιχεί στο ¼ της χρηματιστηριακής αποτίμησης του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς, όταν ο ΟΛΠ έχει 25 φορές μεγαλύτερο κύκλο εργασιών.
- Ένα ακόμα στοιχείο που καταγράφεται στα πολύ θετικά της σύμβασης είναι το αντάλλαγμα παραχώρησης, 3,5% επί των ακαθάριστων εσόδων του Οργανισμού, που θα καταβάλλεται στο Ελληνικό Δημόσιο κάθε χρόνο και για κάθε ένα χρόνο, από τα 40 που θα διαρκέσει η συμφωνία. Με το 85% του ετήσιου αυτού του τέλους να καταβάλλεται στους δύο Δήμους που φιλοξενούν λιμενικές εγκαταστάσεις του Οργανισμού, στους Δήμους Ηγουμενίτσας και Φιλιατών.
- Η παραχώρηση συνδέεται υποχρεωτικά με ένα επικαιροποιημένο Προγραμματικό Σχέδιο Ανάπτυξης – το λεγόμενο Master Plan – στο οποίο θα περιλαμβάνονται δεσμεύσεις για συγκεκριμένες επενδύσεις σε συγκεκριμένο χρόνο. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται η κατασκευή και η λειτουργία της νέας Μαρίνας Ηγουμενίτσας που αναμένεται να δώσει τεράστια ώθηση στον Τουρισμό Σκαφών Αναψυχής, τριπλασιάζοντας τις θέσεις ελλιμενισμού, με δυνατότητα να φιλοξενήσει έως και 40 γιοτ άνω των 40 μέτρων. Μια μαρίνα η οποία έχει χωροθετηθεί και αδειοδοτηθεί ήδη στο βόρειο άκρο του λιμένα. Όσοι, λοιπόν, σπεύδουν να κινδυνολογήσουν και δυσπιστούν για την επένδυση στη νέα μαρίνα – με τον ίδιο τρόπο που δεν πίστευαν ότι θα προχωρήσει η απόδοση εκτάσεων στις δήμους – φοβάμαι ότι θα πέσουν έξω για μία ακόμα φορά.
- Στο Άρθρο 3 της σύμβασης παραχώρησης, η μαρίνα Ηγουμενίτσας περιλαμβάνεται στα Στοιχεία Παραχώρησης του Κεντρικού Λιμένα. Στο Άρθρο 11, στο οποίο αναφέρεται επί λέξη ότι ο ΟΛΗΓ «υποχρεούται με δικό του κίνδυνο και έξοδα να παρέχει όλες τις υπηρεσίες που απαιτούνται για τη λειτουργία της σχεδιαζόμενης νέας μαρίνας στα βόρεια του λιμένος».
- Το μοντέλο υποπαραχώρησης δραστηριοτήτων συναντάται σε λιμάνια με εκτεταμένη διαφοροποίηση δραστηριοτήτων, όπως είναι τα logistics, η διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων, η κρουαζιέρα, η διαμετακόμιση αυτοκινήτων και τα λοιπά. Δηλαδή δραστηριότητες που είναι τόσο αναπτυγμένες ώστε κάθε τέτοια να είναι από μόνη της ελκυστική για τον υποψήφιο επενδυτή. Αυτό δεν ισχύει στην περίπτωση του ΟΛΗΓ, ο οποίος δεν έχει αναπτύξει σε τέτοια έκταση διαφορετικές δραστηριότητες, αφού πάνω από τα 2/3 του τζίρου του προέρχονται από τις διεθνείς ακτοπλοϊκές συνδέσεις.
- Tο μοντέλο της υποπαραχώρησης δραστηριοτήτων – το οποίο είχε ψηφίσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ τον Φλεβάρη του 2019 για μια σειρά περιφερειακών λιμένων – δεν ήταν το κατάλληλο για την αξιοποίηση του ΟΛΗΓ. Απλώς βόλευε την τότε κυβέρνηση να λέει προεκλογικά – και στις τοπικές κοινωνίες – ότι «εμείς δεν ξεπουλήσαμε τα λιμάνια και κρατήσαμε τη διαχείριση στο Κράτος». Αντίθετα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, επί της προηγούμενης κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, το ΤΑΙΠΕΔ ανέθεσε σε ανεξάρτητους μελετητές να προτείνουν με ποιο τρόπο μπορεί να αξιοποιηθεί κάθε ένα περιφερειακό λιμάνι που ανήκει στο χαρτοφυλάκιό του. Έτσι, για κάποια λιμάνια, όπως της Καβάλας, του Λαυρίου και της Κέρκυρας, έχει προταθεί αξιοποίηση μέσω υποπαραχώρησης συγκεκριμένων δραστηριοτήτων. Επομένως, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν υπάρχει γενικά και για όλες τις περιπτώσεις, «καλό» και «κακό» μοντέλο αξιοποίησης. Υπάρχει αυτό που οι ειδικοί προτείνουν ως καταλληλότερο.
- Η σύμβαση παραχώρησης έχει εγκριθεί από την Επιτροπή Ανταγωνισμού. Η οποία ελέγχει και την τιμολογιακή πολιτική, και οποιαδήποτε άλλη πρακτική που μπορεί να παραβαίνει το Δίκαιο του Ανταγωνισμού, όπως η κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης. Ακούσαμε, άλλωστε, και από τον εκπρόσωπο του ΤΑΙΠΕΔ στην ακρόαση των φορέων ότι δεν δημιουργείται αθέμιτος ανταγωνισμός.
- Σε όλα τα παραχωρημένα ή υπό παραχώρηση λιμάνια οι ελληνικές κυβερνήσεις έχουν προβλέψει δύο βασικές δικλείδες ελέγχου. Από τη μια, υποχρεώνουν σε σοβαρές επενδύσεις που θα αυξήσουν το όφελος για την πραγματική οικονομία και θα διασφαλίσουν την ποιότητα των επενδυτών. Από την άλλη, εφ’ όσον το ΤΑΙΠΕΔ εξακολουθεί να διατηρεί μειοψηφικό ποσοστό στον Οργανισμό, εκπροσωπείται στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΟΛΗΓ, κάτι που περιορίζει τον επενδυτή από το να λαμβάνει μονομερώς σημαντικές αποφάσεις που κρίνεται ότι είναι εις βάρος του δημοσίου συμφέροντος.
- Με τη σύμβαση παραχωρούνται δικαιώματα χρήσης και λειτουργίας γηπέδων, κτιρίων και εγκαταστάσεων της χερσαίας λιμενικής ζώνης για 40 χρόνια. Όχι δικαιώματα κυριότητας! Με την λήξη της σύμβασης παραχώρησης, η διαχείριση όλων των λιμενικών υποδομών επιστρέφεται στο ελληνικό δημόσιο, μαζί με όλες τις επενδύσεις και υποδομές που έχουν στο μεταξύ υλοποιηθεί και αναπτυχθεί.
- Και στην περίπτωση του Οργανισμού Λιμένος Ηγουμενίτσας, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας δείχνει ότι μπορεί να δίνει λύσεις σε προβλήματα που σέρνονταν επί δεκαετίες. Και ότι συνεχίζει να κάνει πράξη το σχέδιό της για νέες επενδύσεις, για καλύτερες δημόσιες υποδομές και υπηρεσίες, με τρόπο που ωφελεί όχι μόνο την εθνική οικονομία, αλλά και την ευημερία των τοπικών κοινωνιών.