Το Καστριώτικο Καρναβάλι αποτελεί μία από τις παλαιότερες και πιο ιδιαίτερες αποκριάτικες εκδηλώσεις στη Θεσπρωτία, με ρίζες που φτάνουν έως τα τέλη του 18ου με αρχές του 19ου αιώνα. Πρόκειται, για ένα έθιμο που αναβιώνει κάθε χρόνο την Καθαρά Δευτέρα, διατηρώντας την ιστορική και πολιτιστική ταυτότητα της περιοχής.
Η παράδοση ξεκίνησε την περίοδο της Τουρκοκρατίας, όταν οι κυνηγημένοι από τους Τούρκους κάτοικοι του Καστρίου και του Αγίου Βλασίου βρήκαν έναν ευρηματικό τρόπο να επισκέπτονται τις οικογένειές τους, χωρίς να γίνονται αντιληπτοί. Μεταμφιεσμένοι και δρώντας συνωμοτικά, περιφέρονταν στα χωριά, δίνοντας παράλληλα μία γιορτινή διάσταση στην ανάγκη τους να επικοινωνήσουν. Έτσι, το καρναβάλι εξελίχθηκε σταδιακά σε μια παράδοση που παραμένει ζωντανή εδώ και πάνω από 200 χρόνια.
Το καρναβάλι χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερους συμβολικούς χαρακτήρες, οι οποίοι έχουν ιστορικές και κοινωνικές προεκτάσεις:
- Ο Αράπης: Ο αρχηγός των μεταμφιεσμένων, που συμβολίζει την εξουσία του κατακτητή.
- Οι Νύφες: Μεταμφιεσμένοι με παραδοσιακές βελούδινες στολές, που ενσαρκώνουν την τελετή του γάμου.
- Ο Γιατρός και η Νοσοκόμα: Σατιρικά στοιχεία που σχολιάζουν την ιατρική περίθαλψη της εποχής.
- Ο Καραγκιόζης: Κλασικός λαϊκός χαρακτήρας που προσδίδει χιουμοριστικό τόνο στην παρέλαση.
- Οι Τσολιάδες: Σύμβολο εθνικής υπερηφάνειας, συμμετέχουν στην πομπή.
- Ο Παπάς: Εκπροσωπεί το θρησκευτικό στοιχείο της κοινότητας.
- Η Αρκούδα και ο Αρκουδιάρης: Συμβολίζουν τα παλιά λαϊκά θεάματα.
Μασκαράδες ντυνόταν µόνο άντρες ανά δύο και µε συνωµοτικό τρόπο. Η ταυτότητά τους δεν επιτρεπόταν να γίνει γνωστή.
Στο παρελθόν, το έθιμο διαρκούσε μία εβδομάδα, όμως σήμερα η κορύφωσή του γίνεται την Καθαρά Δευτέρα, με την αναπαράσταση του παραδοσιακού γάμου και το μεγάλο λαϊκό γλέντι που ακολουθεί.
Η τελετή λαμβάνει χώρα στο Ίδρυμα Η. Σάρρα, όπου στήνονται σκηνικά που αναπαριστούν τα σπίτια της νύφης και του γαμπρού, ενώ η συνοδεία παραδοσιακών τραγουδιών δημιουργεί μια αυθεντική ατμόσφαιρα.
Πρόγραμμα εκδηλώσεων 2025
- 10:00 – 11:30: Αναπαράσταση του παραδοσιακού γάμου (Ίδρυμα Η. Σάρρα)
- 11:30 – όσο κρατήσει: Παραδοσιακό πανηγύρι με τον Αράπη και τους μασκαρεμένους (Δημοτικό Σχολείο Καστρίου)
- 16:00: Αποκάλυψη μασκαρεμένων
Το πανηγύρι συνοδεύεται από την καθιερωμένη φασολάδα, κρασί και ζωντανή μουσική, ενώ οι μασκαράδες διασκεδάζουν το κοινό με σατιρικές αναπαραστάσεις.
Το Καστριώτικο Καρναβάλι διοργανώνεται από τον Πολιτιστικό Σύλλογο “Τιτάνη” και πραγματοποιείται υπό την αιγίδα του Δήμου Ηγουμενίτσας και με την υποστήριξη του Ιδρύματος Η. Σάρρα, διατηρώντας έναν θεσμό που αποτελεί σημείο αναφοράς για την τοπική πολιτιστική κληρονομιά.
Η αυθεντικότητα του εθίμου, η ζωντάνια των συμμετεχόντων και η παραδοσιακή μουσική μετατρέπουν το Καστριώτικο Καρναβάλι σε ένα μοναδικό γεγονός που αξίζει να βιώσει κανείς από κοντά.
πηγή: ertnews.gr
