Του Παναγιώτη Νταή
ΕΝΩ Ο ΧΡΟΝΟΣ ΠΕΡΝΑΕΙ ΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΛΑ ΚΑΙ ΑΜΕΙΛΙΚΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΟΥ ΛΜΑΝΙΟΥ ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑΣ – ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ;
Από την προπερασμένη Παρασκευή ομάδα νομικών του Υπουργείου Ναυτιλίας και του ΤΑΙΠΕΔ, ασχολείται με το ζήτημα της τροποποίησης της σύμβασης παραχώρησης μεταξύ ελληνικού δημοσίου και ΟΛΗΓ, που κυρώθηκε με το Ν. 4597/ 2019. Έχουν περάσει 10 ημέρες και ακόμη δεν έχουμε αποτέλεσμα.
Από την άλλη πλευρά, αναρωτιόμαστε αν οι αρμόδιοι τοπικοί φορείς, παρακολουθούν το ζήτημα, αν το παρακολουθούν γνωρίζουν κάτι και αν γνωρίζουν γιατί δεν το λένε; Αν πάρουμε όμως την υπόθεση λίγο πιο σοβαρά, από ότι φαίνεται να την εξετάζουν όσοι είναι πιο αρμόδιοι από εμάς, στην πραγματικότητα, το ζήτημα που πρέπει να απαντηθεί πρωτίστως είναι το εξής:
Το άρθρο 18 της σύμβασης προβλέπει τη δυνατότητα τροποποιήσεων και το άρθρο 15 την αναδιαπραγμάτευση των όρων της σύμβασης παραχώρησης, στην περίπτωση ουσιώδους μεταβολής των συνθηκών, όπως η μείωση του ποσοστού συμμετοχής του δημοσίου σε ποσοστό κάτω του ορίου του 51%, όπως ήδη έχει αποφασιστεί.
Τα ερωτήματα που τίθενται λοιπόν είναι αμείλικτα:
1.Έχει αναληφθεί πρωτοβουλία από το δημόσιο ή τον ΟΛΗΓ για να αρχίσει η διαπραγμάτευση και αν όχι γιατί;
2.Γνωρίζουν ότι μετά την εκπνοή της προθεσμίας υποβολής προσφορών θα εισέλθουν στο «κάδρο των συζητήσεων» και οι ενδιαφερόμενοι ιδιώτες, με δικαίωμα διατύπωσης γνώμης – όπως αναφέρει η προκήρυξη – οπότε και η διαπραγμάτευση θα γίνει πιο πολύπλοκη;
3.Αν υπάρχει σαφές σχέδιο διαπραγμάτευσης, αναρωτιόμαστε αν προβλέπεται να συζητηθούν όροι όπως:
α) η τροποποίηση των ορίων της ζώνης λιμένος,
β) η τύχη των δημοσίων και δημοτικών κτηρίων και εγκαταστάσεων, που βρίσκονται εντός των ορίων της λιμενικής ζώνης και η συνεργασία ΟΛΗΓ – δημοσίου και αυτοδιοίκησης για τη διαχείρισή τους,
γ) η αύξηση των δυνατοτήτων παρέμβασης του δημοσίου στη διοίκηση του λιμένα για θέματα αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας λειτουργίας, για θέματα μεγάλων έργων και επενδύσεων, καθώς και για θέματα δημόσιας υγείας, ασφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος (φυσικού, πολιτιστικού και ανθρωπογενούς),
δ) η τιμολογιακή πολιτική, ώστε το δημόσιο να έχει δικαίωμα «βέτο» στη λήψη αποφάσεων,
ε) η αύξηση των ποσοστών που λαμβάνει το δημόσιο από τα κέρδη του ΟΛΗΓ (αφού όλες οι επενδύσεις και τα έργα που έχουν γίνει χρηματοδοτήθηκαν από το δημόσιο) και η συμμετοχή του Δήμου σε αυτή την απόδοση, ως αντισταθμιστικό όφελος για τις επιπτώσεις της λειτουργίας του λιμανιού στο περιβάλλον της περιοχής και στην ποιότητα ζωής των κατοίκων της,
στ) η ύπαρξη και άλλων δεσμευτικών αντισταθμιστικών ωφελειών από τον ΟΛΗΓ (χρηματοδότηση αναπτυξιακών και κοινωφελών έργων και κοινωνικών δράσεων, χορηγίες σε πολιτιστικές και αθλητικές δραστηριότητες κ.α.).
ζ) η διασφάλιση των θέσεων εργασίας, των εργασιακών – ασφαλιστικών δικαιωμάτων του προσωπικού του ΟΛΗΓ και η προτίμηση κατοίκων της περιοχής για την κάλυψη νέων θέσεων εργασίας.
4.Και τέλος, ο Δήμος που διεκδικεί μεγάλο τμήμα της χερσαίας ζώνης, έχει σχέδιο αξιοποίησης για την «επόμενη μέρα», ώστε να πειστούν αυτοί που θα λάβουν τις αποφάσεις ότι η παραχώρησή της στο Δήμο θα έχει αναπτυξιακά αποτελέσματα; Αν τελικά το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης είναι ο επαναπροσδιορισμός της χερσαίας λιμενικής ζώνης, ώστε να παραμείνουν στον ΟΛΗΓ μόνο οι εγκαταστάσεις του διεθνούς λιμένα Ηγουμενίτσας, καθώς και του λιμανιού εσωτερικού (ως λιμένας διεθνούς ενδιαφέροντος) και όλη η υπόλοιπη ζώνη να επιστραφεί στο δημόσιο, εγείρονται τα εξής ερωτήματα:
α) Έχει αρχίσει η προεργασία για την τροποποίηση της απόφασης του Υπουργείου Ναυτιλίας περί προσδιορισμού της ζώνης λιμένα του ΟΛΗΓ, που αποτελεί το Παράρτημα Α της σύμβασης παραχώρησης; Στην περίπτωση αυτή έχει εξεταστεί το ζήτημα της αυτοδίκαιης κατάταξης των καταφυγίων σκαφών Πλαταριάς, Συβότων και Σαγιάδας στην κατηγορία λιμανιών τοπικής σημασίας;
β) Έχει μελετήσει κανείς πως θα παραχωρηθεί στο Δήμο η χερσαία ζώνη ή τουλάχιστον τα καταφύγια; Μήπως ο Δήμος θα πρέπει να αρχίσει να εκπονεί μελέτη για την ίδρυση Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου διαδημοτικού χαρακτήρα (ώστε να συμπεριληφθεί και η Σαγιάδα) σύμφωνα με το άρθρο 244 του Δημοτικού Κώδικα και του άρθρου 28 του Ν. 2738/ 1999, για να μπορέσει να λειτουργήσει τα καταφύγια σκαφών Συβότων, Πλαταριάς και Σαγιάδας και μελλοντικά τη μαρίνα Ηγουμενίτσας;
γ) Έχει γίνει επαφή με τα Υπουργεία Εσωτερικών και Ναυτιλίας για την προετοιμασία έκδοσης κοινής υπουργικής απόφασης για τον καθορισμό της περιοχής ευθύνης ενός Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου στην περιοχή; Μήπως ο Δήμος θα πρέπει να αρχίσει να ψάχνει για σχετική χρηματοδότηση, αφού και το πρόγραμμα Φιλόδημος, αλλά και το νέο πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» χρηματοδοτούν σχετικές δράσεις;
Τα ερωτήματα αυτά που απασχολούν την τοπική κοινωνία θα τεθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων; Οι αρμόδιοι τοπικοί φορείς έχουν αποστείλει σχετικά υπομνήματα;
Δυστυχώς, δεν φαίνεται να υπάρχει σχεδιασμός σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο, μέσω του οποίου να διεξαχθούν οι διαπραγματεύσεις, να καταλήξουν σε τροποποίηση της σύμβασης παραχώρησης και της απόφασης για τον καθορισμό της χερσαίας ζώνης λιμένα και τέλος, η νέα σύμβαση και τα παραρτήματα αυτής (μαζί και η νέα απόφαση για τη χερσαία ζώνη) να κυρωθούν από το Κοινοβούλιο.
Τα ερωτήματα μπορεί να είναι πολλά, αλλά η απάντησή τους δεν είναι δύσκολη. Το δυστύχημα για την περιοχή είναι ότι αυτοί που πρέπει να δώσουν επίσημα και θεσμικά τις απαντήσεις δεν μπορούν ή δεν θέλουν, στο χρόνο που πρέπει.
Παναγιώτης Νταής Δημοτικός Σύμβουλος Ηγουμενίτσας