Η προωθούμενη έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στην περιοχή της Ηπείρου έχει παραχωρηθεί από το ελληνικό κράτος στις πολυεθνικές «Energean Oil & Gas-Ενεργειακή Αιγαίου ΑΕ» και «Petra Petroleum INC» (αμερικανοευρωπαϊκών κυρίως συμφερόντων, με δράση στην Ανατολική Μεσόγειο, Ελλάδα, Ισραήλ, Αίγυπτο, Μαυροβούνιο) και αυτές στην συνέχεια παραχώρησαν το 60% των δικαιωμάτων μαζί και την διαχείριση στην ισπανική πολυεθνική Repsol, η οποία ανέθεσε τις εργασίες σε ιταλό υπεργολάβο. Είναι αναπόφευκτη η σκέψη ότι πρόκειται για ένα ακόμη ξεπούλημα μέσα στην λογική των μνημονίων. Και τα ισπανικά και τα ιταλικά συμφέροντα έπρεπε κάπως να ικανοποιηθούν με μερτικό στη λεία.
Η διαδικασία κινήθηκε, με ουσιαστική άγνοια των κατοίκων, χωρίς να έχει προηγηθεί σε αρχικό στάδιο και πριν από την εκπόνηση της οποιασδήποτε μελέτης, καμία ουσιαστική ενημέρωση – διαβούλευση με την τοπική κοινωνία, για μια τόσης μεγάλης σημασίας δραστηριό-τητα, όπως επιβάλλουν ακόμη και αυτοί οι διεθνείς κανονισμοί, εγκρίθηκε η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΠΜΕ) και στη συνέχεια κυρώθηκε με νόμο η όλη συμφωνία.
Το Υπουργείο, η ΣΠΜΕ και η Εταιρεία δεν εξετάζουν καθόλου σε αυτή τη φάση και δεν απαντούν συγκεκριμένα στα βάσιμα και κρίσιμα ερωτήματα για τις πολύ περισσότερο σημαντικές επιπτώσεις από την δεύτερη παραγωγική φάση, σε περίπτωση επιτυχούς έκβασης της έρευνας.
Με την εμφάνιση της εταιρείας και του υπεργολάβου στην περιοχή, άρχισε η τοπική κοινωνία να αντιλαμβάνεται τις διαστάσεις της δραστηριότητας. Φυσικά η ενημέρωση ακόμη πάσχει μιας και αφέθηκε αρχικά στους πολίτες να αναζητήσουν την άλλη άποψη και η κάθε είδους διοίκηση αρκέστηκε στην προβολή της μονόπλευρης ενημέρωσης της εταιρείας.
Αυτή η κατάσταση ήδη έχει προκαλέσει την ανησυχία, την αναστάτωση και τις εύλογες αντιδράσεις των κατοίκων. Τα προβλήματα είναι πολλά, μεγάλης επίπτωσης και άγνωστης αντιμετώπισης για το περιβάλλον, για την ζωή των κατοίκων και για την τοπική οικονομία.
- Η αποψίλωση περίπου 400 στρεμμάτων δασικής έκτασης, οι περίπου 11.500 γεωτρήσεις-εκρήξεις ανά 50μ, σε μήκος 575,5 χλμ., με την διάνοιξη δρόμων, με τα 220 ελικοδρόμια κλπ. (στο μέγιστο του νομού Ιωαννίνων και σε μεγάλο μέρος του νομού Θεσπρωτίας, στις περιοχές Δωδώνης, Ζίτσας, Ζαγορίου, Πωγωνίου, Κόνιτσας, Σουλίου, Ηγουμενίτσας, Φιλιατών, μέσα στο Εθνικό Πάρκο της Βόρειας Πίνδου, στα όρη της Παραμυθιάς, στα Στενά και το Δέλτα του ποταμού Καλαμά αλλά και του Αχέροντα), η όχληση της άγριας ζωής στην φάση των γεωφυσικών ερευνών, αλλά πολύ περισσότερο στη συνέχεια, σε περίπτωση επιτυχούς έκβασης της έρευνας, η ατμοσφαιρική και εδαφική ρύπανση, ο κίνδυνος ατυχήματος μεγάλης έκτασης στις παραγωγικές γεωτρήσεις κυρίως, σε συσχετισμό με την σεισμικότητα της περιοχής καθώς και η ρύπανση των υδάτινων οικοσυστημάτων στις γεωτρήσεις και κατά μήκος των αγωγών και η επιβάρυνση του λιμένα εξαγωγής, με εγκαταστάσεις αποθήκευσης, επεξεργασίας και φόρτωσης, είναι θέματα που καθιστούν την δραστηριότητα εξαιρετικά επικίνδυνη.
Φυσικά το μέγα ερώτημα που απασχολεί άμεσα την τοπική κοινωνία είναι πως μπορεί αυτή η δραστηριότητα εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων να είναι συμβατή με την πρωτογενή παραγωγή (κτηνοτροφία, αμπελουργία, μελισσοκομία, ιχθυοκαλλιέργειες κλπ), με τα ποιοτικά και επώνυμα προϊόντα της Ηπείρου καθώς και τον τουριστικό χαρακτήρα της, με τα ιδιαίτερα φημισμένα οικολογικά του χαρακτηριστικά.
Γενική είναι και η απορία πολλών πως οδηγείται η κυβέρνηση στην προώθηση μιας δραστηριότητας που έρχεται σε αντίθεση με τις δικές της δεσμεύσεις για δράση εναντίον της κλιματικής αλλαγής, όταν μάλιστα η Διεθνής Τράπεζα δηλώνει (;) ότι από το 2019 δεν θα χρηματοδοτεί πλέον δραστηριότητες υδρογονανθράκων.
Πέραν αυτής την ίδια περίοδο υπογράφονται απανωτά πρωτόκολλα προώθησης των διαμετακομιστικών αγωγών Φυσικού Αερίου (Φ. Α.) που καταλήγουν στην Θεσπρωτία (ITGI, κοιτάσματα Κύπρου, Ισραήλ, Αιγύπτου), με κατεύθυνση την Ιταλία, ενώ πρόσφατη είναι και η πρωθυπουργική εξαγγελία στα Γιάννενα για την μεταφορά μέσω θαλάσσης, με δεξαμενές στην Ηγουμενίτσα, υγροποιημένου (LNG) αερίου, για την τροφοδοσία των πόλεων της Ηπείρου, με ορατούς τους κινδύνους για τα Θεσπρωτικά παράλια και το Λιμάνι της Ηγουμενίτσας, με την συσσώρευση τόσων πολλών και ρυπογόνων δραστηριοτήτων σε αυτό.
Ταυτόχρονα όμως τίθενται και σοβαρά πολιτικά ζητήματα που πρέπει να συνυπολογιστούν.
Προκύπτει αβίαστα ότι η εξόρυξη υδρογονανθράκων αλλά και φυσικού αερίου στην Ήπειρο στην Ελλάδα, στα Βαλκάνια και στην λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου (Κύπρο, Ισραήλ, Αίγυπτο) είναι αντικείμενο του σκληρού ανταγωνισμού των ιμπεριαλιστών για τον έλεγχο των πηγών και των αγωγών μεταφοράς ενέργειας, με προεξάρχοντα το ρόλο του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού που φαίνεται ότι θέλει να ανακόψει την ενεργειακή τροφοδοσία της Ευρώπης από την Ρωσία. Μάλιστα φαίνεται ότι η δράση του αυξάνεται μετά την επίσκεψη Τσίπρα στην Ουάσιγκτον που «τα έδωσε όλα» στους Αμερικάνους, ευελπιστώντας σε ένα νέο ρόλο της Ελλάδας στην περιοχή. Στα πλαίσια αυτά η κυβέρνηση προέκρινε και την υλοποίηση του Πλωτού Σταθμού Υγροποιημένου Αερίου στο Λιμάνι της Αλεξανδρούπολης (που μαζί με αυτό της Ηγουμενίτσας είναι για ιδιωτικοποίηση), για την τροφοδοσία των Βαλκανίων, που θα δέχονται και αμερικάνικο σχιστολιθικό αέριο.
Μάλιστα αυτές οι κινήσεις στο ενεργειακό παιγνίδι συνδυάζονται και επηρεάζονται από τις σοβαρές γεωπολιτικές εξελίξεις στην περιοχή και στη Μέση Ανατολή, με την αναβαθμισμένη παρουσία της Ρωσίας, τις νέες συμμαχίες της με Ιράν, Συρία, Τουρκία και την όξυνση των σχέσεων της τελευταίας με ΗΠΑ-ΕΕ, την προσπάθεια των ΗΠΑ-ΕΕ να λύσουν το ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ και της ένταξης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων σε ΝΑΤΟ-ΕΕ.
Λαμβάνοντας υπόψη την πολιτική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ αλλά και των προηγούμενων, που οδηγεί στο ξεπούλημα του δημόσιου πλούτου της χώρας στα ξένα και στα ντόπια αρπακτικά για την αύξηση της κερδοφορίας των μονοπωλιακών συγκροτημάτων καθώς και το γεγονός ότι οι πηγές και οι δρόμοι των αγωγών ενέργειας είναι βαμμένοι με το αίμα των λαών, είναι βέβαιο ότι μια τέτοια δραστηριότητα, με τον τρόπο που υλοποιείται, δεν έρχεται να εξυπηρετήσει τα λαϊκά συμφέροντα, πολύ δε περισσότερο θα δημιουργήσει προβλήματα στο περιβάλλον, στην υγεία, στις δραστηριότητες και γενικότερα στη ζωή των κατοίκων της περιοχής, θα αυξήσει την εξάρτηση της χώρας και τους κινδύνους για τους λαούς της περιοχής.
Πέραν της εξάντλησης των ενεργειακών αποθεμάτων της χώρας στο βωμό της ασύδοτης κερδοσκοπίας των ξένων μονοπωλιακών ομίλων, ούτε φθηνότερα θα είναι τα καύσιμα για το λαό μας, όπως φάνηκε από το εξόρυξη πετρελαίου στην Θάσο, που λυμαίνονται οι ίδιες εταιρείες.
- Φαίνεται ότι το ψευδεπίγραφο κυβερνητικό αφήγημα για «δίκαιη ανάπτυξη» σημαίνει μεγαλύτερο ξεπούλημα, βάθεμα της υποτέλειας και της εξάρτησης, μεγαλύτερη φτώχεια και υποβάθμιση της ζωής μας και καταστροφή του περιβάλλοντος.
- Βασική προϋπόθεση για να υπάρξει πραγματική ανάπτυξη υπέρ των λαϊκών συμφερόντων, είναι να σπάσουν τα δεσμά της εξάρτησης της χώρας από τους ξένους δυνάστες και να μπει μπροστά το συλλογικό συμφέρον του λαού και των εργαζομένων.
Η κυβέρνηση, βλέποντας τις ογκούμενες αντιδράσεις των κατοίκων, με τον υπουργό Ανάπτυξης Σταθάκη, στάθηκε στο πλευρό των εταιρειών ανακοινώνοντας ότι οι έρευνες θα γίνουν, κάλεσε σε σύσκεψη τους ηπειρώτες βουλευτές της, για να βγουν και να καθησυχάσουν τους κατοίκους και απέστειλε κουστωδία κυβερνητικών υψηλόβαθμων υπηρεσιακών παραγόντων και επιστημόνων για να συμμετάσχουν σε ημερίδες, που κάτω από την πίεση των κατοίκων αναγκάστηκαν να διοργανώσουν οι Δήμοι Ζίτσας, Ζαγορίου και Πωγωνίου.
Για όλους αυτούς τους λόγους έχουν δίκιο οι κάτοικοι που ανησυχούν, διαμαρτύρονται, αντιδρούν και ζητούν να σταματήσει η δραστηριότητα αυτή και οι σύντροφοί μας και οι Κομ. Οργ. Ιωαννίνων, Θεσπρωτίας του Μ – Λ ΚΚΕ βρίσκονται στο πλευρό τους.
Λαμβάνοντας υπόψη μας τον δίκαιο αγώνα των κατοίκων στις Σκουριές της Χαλκιδικής, έχοντας απέναντί μας ισχυρά οικονομικά συμφέροντα και μια υποτελή σε αυτά κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ αλλά και την ΝΔ, θεωρούμε ότι ο αγώνας θα είναι δύσκολος, σκληρός και παρατεταμένος, για αυτό πρέπει να οργανωθεί σωστά, με περιοδείες-ενημερώσεις, να φτάσει και στο τελευταίο χωριό, να είναι μαζικός, λαϊκός και ενωτικός, μέσα από Επιτροπές αγώνα, μέσα από τους Συλλόγους, τα σωματεία και τους επαγγελματικούς φορείς, να ζητηθεί από τα Δημοτικά Συμβούλια και το Περιφερειακό Συμβούλιο να πάρουν σχετικές αποφάσεις ή να ανακαλέσουν τις αποφάσεις που έλαβαν ώστε να μην δοθούν δημοτικοί ή ιδιωτικοί χώροι για έρευνα.