Της Άννας Στεργίου*
Η Θεσπρωτία θα μπορούσε να είναι Νο1 τουριστικός προορισμός. Διαθέτει υπέροχες παραλίες, εκπληκτικά ποτάμια, φανταστικά βουνά, αρχαιότητες, νόστιμο φαγητό, ηλιοφάνεια πολλές μέρες του χρόνου, καλές τιμές και γενικά φιλόξενους ανθρώπους. Αντ΄αυτού είναι μία περιοχή, που σέρνεται τουριστικά, παρότι έχει βελτιώσει τα μεγέθη της και τα παιδιά της κάθε χρόνο ψάχνουν δουλειά έξω από τον τόπο τους.
Τα Σύβοτα έχουν σηκώσει το βάρος της θεσπρωτικής τουριστικής ανάπτυξης μαζί με την Πέρδικα. Ο κύριος όγκος των πεντάστερων ξενοδοχείων είναι εντοπισμένος στα Σύβοτα κι είναι από τις λίγες περιοχές, που οι τιμές φτάνουν κι άνω των 200 ευρώ, για μία διανυκτέρευση. Συχνά όμως η Θεσπρωτία είναι τόπος διέλευσης κι όχι διαμονής.
Η μέση τιμή, σύμφωνα με τον Σύλλογο Ιδιοκτητών Επιπλωμένων Ενοικιαζομένων Δωματίων και Διαμερισμάτων Ηγουμενίτσας, Πλαταριάς και Προαστίων, για τα Σύβοτα και την Πέρδικα είναι τον Ιούλιο –Αύγουστο στα διαμερίσματα είναι στα 80 έως 120 ευρώ και στα δωμάτια 60 έως 80 ευρώ. Αντίστοιχα την πιο χαμηλή σεζόν είναι στα 60—90 ευρώ για τα διαμερίσματα και 40 – 60 ευρώ για τα δωμάτια.
Αντίστοιχα για την Πλαταριά, Ηγουμενίτσα και τα Προάστια οι τιμές κυμαίνονται από Ιούλιο έως Αύγουστο, με διαμερίσματα 80-120 ευρώ και δωμάτια 50-60 ευρώ ενώ τον Ιούνιο έως Σεπτέμβριο τα διαμερίσματα ήταν 70 -90 ευρώ και δωμάτια 30 έως 50 ευρώ. Αν και φέτος υπήρξε μία μικρή βελτίωση ως προς την περίοδο παρόλα αυτά η κορύφωση είναι όπως σε όλη την Ελλάδα από τα τέλη Ιουλίου έως 30 Αυγούστου. Τα ξενοδοχεία είναι λιγοστά στη Θεσπρωτία ενώ υπάρχουν 400 επιχειρήσεις από καταλύματα με 2.800 δωμάτια και 5.800 κλίνες. Νεανικό κοινό κι όχι μόνο συγκεντρώνουν και τα κάμπινγκ της περιοχής, ενώ τα τελευταία χρόνια ενοικιάζονται και βίλες.
Αν αναρωτιόμαστε λοιπόν γιατί στην Κρήτη ξοδεύουν τόσο και σε εμάς ούτε τα μισά του μισού, η απάντηση είναι εύκολη. Δεν είναι μόνο πως δεν έχουμε υποδομές ή τεχνογνωσία ή δεν έχουμε ήλιο οκτώ μήνες τον χρόνο. Πράγματι είναι ελάχιστα τα πεντάστερα ξενοδοχεία, μετρημένα πραγματικά στα δάχτυλα. Όμως, λείπουν η στοχοπροσήλωση στον τουρισμό, οι συνέργιες τομέων, η φαντασία κι υπάρχει τεράστιο πρόβλημα με τους δρόμους και τη συγκοινωνία.
Η Θεσπρωτία για ν΄αλλάξει την τύχη της, για να μη φεύγουν τα παιδιά της χρειάζεται τουρισμό 12 μήνες τον χρόνο. Μπορούμε άμεσα να το κάνουμε αυτό; Όχι. Μπορούμε όμως να το κάνουμε σταδιακά.
Πολλοί από τους ταξιδιώτες βέβαια, που επισκέπτονται τη Θεσπρωτία είναι απόδημοι. Κι η προσέλκυση αποδήμων τουριστών είναι ένα σημαντικό θέμα. Για ν΄ανέβει ο τουρισμός και ν΄αφήσει χρήμα και θέσεις εργασίας στον τόπο χρειάζεται να αλλάξουμε πολλά πράγματα και κυρίως νοοτροπία και ταχύτητες.
Η τουριστική ανάπτυξη στη Θεσπρωτία είναι εντελώς ανισόρροπη και εστιασμένη σε συγκεκριμένες περιοχές. Ο κύριος όγκος ξενοδοχείων και καταλυμάτων συγκεντρώνεται σε Σύβοτα, Πέρδικα, Ηγουμενίτσα, Αχέροντα, Νέα Σελεύκεια ενώ ελάχιστες είναι οι υποδομές προς την περιοχή της Παραμυθιάς – Σουλίου. Περιορισμένες είναι κι οι δομές στη Σαγιάδα. Στο εσωτερικό του νομού σχεδόν ανύπαρκτες ενώ ακόμη κι η Ηγουμενίτσα, που έχει δίπλα της παραλία απέχει πολύ από το να έχει τις τουριστικές υποδομές, που θα έπρεπε, παρά τις όποιες ανακαινίσεις και συνεδριακές αίθουσες.
ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑ
Οι τέσσερις βασικές τουριστικές αγορές για τη Θεσπρωτία κατά τον ΣΕΤΕ είναι: η γερμανική, η ιταλική, η αλβανική κι η βρετανική. Στη Θεσπρωτία την τελευταία δεκαετία πλην της περιόδου έξαρσης του κορωνοϊού υπήρξε αύξηση της απασχόλησης και των ανδρών και λιγότερο των γυναικών λόγω του τουρισμού.
Η Θεσπρωτία βελτίωσε οριακά τα ποσοστά της ως προς τις πληρότητες. Όμως, η μέση δαπάνη των τουριστών στην Ήπειρο, σύμφωνα με τον ΣΕΤΕ, γενικά υπολείπεται κατά 32% – 40% σε σχέση με τον μέσο όρο της χώρας. Στη Θεσπρωτία οι τουρίστες μένουν 4 με 5 μέρες, όταν σε άλλες Περιφέρειες της χώρας μένουν 7 ή 8. Η Σερβία θα μπορούσε να είναι μία δυναμική αγορά ενώ κι οι Ολλανδοί κι όχι μόνο ενδιαφέρονται για διαδρομές, που αφορούν στον φυσιολατρικό τουρισμό.
Η ΣΤΟΧΕΥΣΗ ΣΤΙΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ
Οι τουρίστες δεν διεκδικούν όλοι τα ίδια πράγματα στις διακοπές τους, μολονότι εμείς τους τσουβαλιάζουμε όλους. Ο Γερμανός τουρίστας λ.χ. γνωρίζει την ελληνική κουζίνα και κατά κανόνα του αρέσει. Όταν οι 4 στους 10 Ινδοί δηλώνουν βίγκαν, δηλαδή κάπου 400 εκατομμύρια πολίτες, τότε η Ελλάδα αν θέλει να κερδίσει αυτήν την αγορά, θα πρέπει να βάλει στο μενού της κι αποκλειστικά χορτοφαγικά γεύματα.
Αν θέλει μουσουλμάνους ή Ισραηλινούς θέλει άλλου τύπου πιστοποιήσεις στην κουζίνα κι αρνίσιο κρέας. Τυχόν κοινή συμπόρευση με την Ιταλία ή ακόμη και την Αλβανία θα μπορούσε να είναι σημαντική για άνοιγμα σε ασιατικές αγορές, όπου οι τουρίστες θέλουν σε κάθε ταξίδι να επισκεφθούν τουλάχιστον δυο χώρες. Ιδού μερικές προτεραιότητες για να ξεφύγουμε από τη μιζέρια της μικρής τουριστικής σεζόν.
-Αύξηση των τουριστικών επενδύσεων κι ανακαινίσεις, όπου χρειάζεται.
-Βελτίωση των μεταφορών, ώστε να υπάρχει διασύνδεση της παραλιακής ζώνης με την ορεινή.
-Επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.
-Συνεργασία με τις αεροπορικές εταιρείες για άνοιγμα νέων τουριστικών αγορών.
-Βελτίωση των μεγεθών στην απασχόληση σε άνδρες και γυναίκες.
-Βελτίωση των αμοιβών και των θέσεων πλήρους απασχόλησης
-Νέες υποδομές για άτομα με ειδικές ανάγκες.
-Βελτίωση των υπαρχόντων υποδομών με νέα τουριστικά προϊόντα: π.χ. γυμναστήρια, σπα, γήπεδα κ.ά.
-Μείωση του τουριστικού ενεργειακού κόστους με φωτοβολταϊκά στις στέγες, έξυπνους καθρέφτες, έξυπνους λαμπτήρες, έξυπνα συστήματα άρδευσης κήπων κ.ά.
-Βοηθητικές υποδομές, χρήση πάρκινγκ, ηλεκτρικών ποδηλάτων, πριζών για ηλεκτρικά αυτοκίνητα κ.ά.
-Άνοιγμα σε ειδικά τουριστικά κοινά: π.χ. ψηφιακοί νομάδες, χορτοφάγοι κ.ά.
-Στροφή σε νέα είδη τουρισμού ή ενίσχυση των ήδη υπαρχόντων, π.χ. καταδυτικός, ιστιοπλοϊκός, παρατήρηση πουλιών, γαμήλιος, γαστρονομικός, προσκυνηματικός κ.ά.
-Σύνδεση με πιστοποιημένες αγροτοκτηνοτροφικές μονάδες, τυροκομεία κ.ά. για επισκέψεις ταξιδιωτών κ.ά.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙ;
Το μεγαλύτερο πρόβλημα, όμως, που κρατά σιδηροδέσμια τη Θεσπρωτία είναι η νοοτροπία του ωχαδερφισμού. Οι άνθρωποι, που ασχολούνται με τον τουρισμό, ορθώς τον πιστεύουν. Όμως, ο υπόλοιπος κόσμος φοβάται τις αλλαγές. Η ιστορία ξεπερνά πάντα τους φοβικούς πολίτες και δίνει προβάδισμα στους τολμηρούς. Ας δούμε μερικά παραδείγματα του τι δεν κάνουμε σωστά.
Σκηνή Νο1. Δρομολόγια. Περιμένω στην ουρά σ΄ένα τουριστικό γραφείο της Αθήνας. Μπροστινό ζευγάρι – ο άνδρας Βρετανός, η σύζυγος Αμερικανίδα θέλει διακαώς να επισκεφθεί τα νησιά του Αιγαίου. Ο άνδρας ξαναπαντρεμένος έχει έρθει στην Ελλάδα και του άρεσε αλλά η νέα σύζυγος, μεσήλικη Αμερικανίδα επιμένει να πάνε στο ξενοδοχείο, που είχε δει ν΄ ανεβάζει μία φίλη της στο Facebook. Ο τύπος στο τουριστικό πρακτορείο, που είναι απόλυτα ενημερωμένος και για την τελευταία τρίχα στο Αιγαίο, πουλά πακέτο, αξίας 2.800 ευρώ σε τέσσερα νησιά. Κάθε δυο μέρες το ζευγάρι θ’ αλλάζει νησί, τους κλείνει ακτοπλοϊκή συγκοινωνία, ξενοδοχεία τετράστερα κ.ο.κ. Φεύγουν και τον ρωτάω αν θα πρότεινε τη Θεσπρωτία και το Ιόνιο. «Θέλετε πραγματικά απάντηση;» μου λέει. «Ας συγχρονίσετε πρώτα τα δρομολόγια με το αεροδρόμιο να μην ταλαιπωρούνται οι άνθρωποι, που έρχονται στον τόπο σας και μετά ελάτε να το δούμε». Τα δρομολόγια κι η μεταφορά αποσκευών αποτελούν τον μεγαλύτερο νταλγκά για κάποιον ταξιδιώτη, που δεν έχει αυτοκίνητο ή δεν θέλει να οδηγήσει τον καιρό των διακοπών. Αν έρθει βράδυ με το ΚΤΕΛ στην Ηγουμενίτσα θα δυσκολευτεί να βρει και ταξί.
Σκηνή Νο2. Τουριστική Συμπεριφορά / Παιδεία. Κουβεντολόι στην Ηγουμενίτσα με στέλεχος που ασχολείται με τον τουρισμό πολυτελείας. Ρωτώ για το ενδιαφέρον των τουριστών για τις ορεινές περιοχές. «Έφερα αρκετές φορές τουρίστες στην ορεινή ζώνη. Με το τοπίο ενθουσιάστηκαν. Αλλά βρέθηκα στη δυσάρεστη θέση ν΄απολογούμαι γιατί το προσωπικό ακόμη και ζευγάρια που είχαν επιχειρήσεις, τσακώνονταν μπροστά τους. Τα προσωπικά τους όλοι ας τα κρατήσουν για τον εαυτό τους».
Σκηνή Νο 3 Συμπεριφορά στα ζώα. Η εγκατάλειψη της ορεινής ζώνης είναι γεγονός αλλά ουκ ολίγες φορές το οδόστρωμα έχει σκοτωμένα άγρια ζώα. Χρόνια τώρα οι άνθρωποι του ΕΟΤ προσπαθούν να βγάλουν από πάνω μας αυτή τη ρετσινιά της χώρας και για τα κατοικίδια και για τα γαϊδουράκια. Η υπόθεση με την αντιμετώπιση στα αδέσποτα στον δήμο Φιλιατών είναι η κορυφή του παγόβουνου.
Σκηνή Νο 4 Ταμπέλες – Ψηφιακό σήμα. Στη Θεσπρωτία είναι πάρα πολύ εύκολο να χαθείς. Παρότι η σήμανση έχει βελτιωθεί σε σχέση με το παρελθόν, αν κάποιος δεν ξέρει να χρησιμοποιεί το GPS ή δεν έχει δίκτυο, που συχνά δεν έχει, τραβάει τα μαλλιά του. Κι ενώ λείπουν οι σημάνσεις στα ελληνικά στα αγγλικά ακόμη κι απ΄τον εθνικό δρόμο λείπουν. Το ψηφιακό σήμα βέβαια σε πολλές περιοχές είναι για κλάματα και αυτό είναι ένας αναχαιτιστικός παράγοντας.
Σκηνή Νο 5. Οδικό δίκτυο – Πάρκινγκ. Το οδικό δίκτυο είναι προβληματικό ειδικά στις ορεινές και μη τουριστικές περιοχές. Παραμένει αποκαρδιωτικό ακόμη και για ντόπιους ή απόδημους. Το πήξιμο στις τουριστικές περιοχές και το θέμα του πάρκινγκ είναι άλλο ένα πρόβλημα. Το καλοκαίρι Πέρδικα και Σύβοτα πήζουν και μόνο οι παραλίες της Σαγιάδας αντέχουν ακόμη. Για την Ηγουμενίτσα δεν το συζητάμε, τα λέει όλα η σιωπή το καλοκαίρι. Επειγόντως βελτίωση του οδικού δικτύου.
Σκηνή Νο 6 Αξιοθέατα. Πολλοί νομίζουν ότι επειδή η Ηγουμενίτσα είναι όμορφη πόλη, παραλιακή, με ωραίο δάσος πίσω, θα κάτσει ο επισκέπτης ν΄αφήσει τα ωραία του λεφτά. Όμως, ήρθαν κρουαζιερόπλοια κι έτρεχαν τους τουρίστες στα Μετέωρα. Γιατί; Διότι υπάρχει μόνο ένα αρχαιολογικό μουσείο στην πόλη, όταν κάθε σύγχρονη ευρωπαϊκή πόλη έχει πολλά περισσότερα. Δεν θα κάτσει τουρίστας στην πρωτεύουσα του νομού παραπάνω μέρες, αν δεν έχει κάτι ιδιαίτερο να δει. Η ενίσχυση του τουριστικού προϊόντος δεν είναι μόνο φαΐ, ήλιος, μπάνιο και κρεβάτια. Θέλει μουσεία, θέλει φιέστες, θέλει αθλητικές δραστηριότητες… Απόδημοι Θεσπρωτοί δεν ξέρουν πως υπάρχουν κάστρα στην περιοχή τους. Για να δεις κάτι όμως, πρέπει να ξέρεις ότι υπάρχει, ότι είναι ανοιχτό, ότι υπάρχει δρόμος, ότι υπάρχει κάποιος να σε ξεναγήσει κ.ά. Και βέβαια είναι αδιανόητο ακόμη και στις παραλίες να υπάρχουν σκουπίδια.
Η διαδρομή στον Αχέροντα, στα πηγάδια του Σουλίου, το ιστορικό σπίτι Σουλιωτών που «κάπνισε» φέτος, στα κάστρα, το χωριό της κυρά – Βασιλικής, το πανέμορφο Φοινίκι, η μονή Γηρομερίου, ο Άγιος Μηνάς στο Κοκκινολιθάρι, η εντυπωσιακή Κεραμίτσα, το πανέμορφο Πλαίσιο οι φανταστικές εκκλησίες της Παραμυθιάς, η υπέροχη αρχιτεκτονική στο Φιλιάτι, τα ηλιοβασιλέματα της Σαγιάδας θα έπρεπε να είναι στην καθημερινή πρακτική των τουριστικών λεωφορείων. Αλλά αυτό συνεπάγεται χώρους στάθμευσης, συνεννόηση για να είναι μαγαζιά κι εστιατόρια ανοιχτά, συνεννόηση με φορείς. Δεν γίνεται να υπάρχουν τόσες εκδηλώσεις στην πόλη ή στις κωμοπόλεις και να μην είναι γνωστό στα ξενοδοχεία. Όταν κάποιος περνά καλά, επανέρχεται.
Όλα αυτά συνεπάγεται σχέδιο και συνεργασίες με ξενοδόχους, ιδιοκτήτες καταλυμάτων, εστιάτορες, ΚΤΕΛ, τουριστικά λεωφορεία, τουριστικά γραφεία, υπεύθυνους σε αρχαιολογικούς χώρους, εκκλησιές μοναστήρια, εστιασμένη διαφημιστική καμπάνια κ.λπ. Και κυρίως συνεπάγεται δρόμους κι όχι κατσικόδρομους!
Σκηνή Νο 7 Φαγητό – Ποτό. Αν για κάτι φημίζεται ολόκληρη η Ήπειρος αλλά κι η Θεσπρωτία είναι για το φαγητό αλλά ποιος το έχει πιστοποιήσει; Σε ελάχιστα μέρη οι εστιάτορες χρησιμοποιούν τοπικά κρασιά ή τσίπουρο και πολλοί σερβίρουν ευρωπαϊκό πρωινό. Ένας αγροτικός συνεταιρισμός θα διευκόλυνε την κατάσταση, ώστε να μην ψάχνει ο ξενοδόχος ή ο έμπορος από σαράντα μεριές ώστε να βρει τα κατάλληλα προϊόντα για το ξενοδοχείο, το κάμπινγκ, το κατάλυμα. Το ξενοδοχειακό πρωινό, που εφαρμόζεται με επιτυχία σε πολλά μέρη της Ελλάδας είναι ένας καλός μπούσουλας. Προϋποθέσεις ανοίγονται όμως και για οινοτουρισμό, στον αμπελώνα της Θεσπρωτίας.
Σκηνή Νο 8 Πολιτισμός – Ψυχαγωγία – Διασκέδαση. Οι Θεσπρωτοί πρέπει να ξεκαθαρίσουν ποιο τουριστικό κοινό θέλουν. Πριν από μερικά χρόνια όταν άνοιξε κέντρο διασκέδασης στο Μορφάτι πολλοί δεν πίστευαν ότι θα δουλέψει. Κι όμως, συνέβη. Για έναν πιτσιρικά ταξιδιώτη, διασκέδαση μπορεί να προσφέρει ένα διαδραστικό μουσείο Ρομποτικής ή για ένα κορίτσι ένα μουσείο Κούκλας. Άλλοι θα έβρισκαν τον εαυτό τους σε μία μπιραρία ή σ΄ ένα μπαρ. Η Θεσπρωτία προτείνεται για διακοπές οικογενειών, για θαλάσσιο τουρισμό, για προσκυνηματικό και φυσιολατρικό τουρισμό κ.ά. Για να κεντρίσει το ενδιαφέρον των μικρών φίλων κι οι γονείς να θέλουν να μείνουν παραπάνω μέρες, είναι άμεσης προτεραιότητας οι υποδομές για τα παιδιά.
Οι ερασιτεχνικές ομάδες θεάτρου, οι φωτογραφικές ομάδες, οι εικαστικοί, οι μουσικές μπάντες, οι αθλητικές της ομάδες έχουν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην αναβάθμιση και του τουρισμού στη Θεσπρωτία. Η Άνδρος έχτισε τον τουρισμό της πάνω στους εικαστικούς. Η Καλαμάτα απέκτησε το Φεστιβάλ Χορού. Φεστιβάλ παραδοσιακής μουσικής τύπου CIOFF θα μπορούσε να φέρουν κόσμο στη Θεσπρωτία, που ενδιαφέρεται για εθνογραφικές γιορτές και να κεντρίσει και το ενδιαφέρον των νέων Θεσπρωτών για πολιτιστικές ανταλλαγές.
Σκηνή Νο 9. Κινηματογραφικές παραγωγές. Η ταινία «Το παιδί και το δελφίνι» στάθηκε αφορμή για να γίνει ευρέως γνωστή η Σοφία Λόρεν αλλά και για ν΄αναπτυχθεί ο τουρισμός στην Ύδρα. Η Θεσπρωτία έχει τον Αχέροντα. Έχει τον Καλαμά. Έχει τοπία που είναι απίστευτα όμορφα και μοιάζουν εξωπραγματικά. Μέσα σε πολύ μικρές διαδρομές ο επισκέπτης συναντά από άνυδρα μέχρι δασωμένα τοπία. Με την οικονομική δυσπραγία, που υπάρχει, είναι δύσκολο ένας Έλληνας παραγωγός ταινιών ν’ αναλάβει κόστος. Όμως κοινές παραγωγές με τη γειτονική Ιταλία θα μπορούσαν να φέρουν επιθυμητά αποτελέσματα. Μία χολιγουντιανή παραγωγή, αρκεί για να εξασφαλίσει τουρίστες για δεκαετίες. Αυτό προϋποθέτει σχέδιο βέβαια κι όχι πασαλείμματα, ώστε να μη χαλάσουν τα υπέροχα Σύβοτα ή η γραφική Πέρδικα, που με τόσο λίγους τουρίστες, έχουν ήδη σε ορισμένα σημεία, σημάδια κόπωσης κι υπερτουρισμού.
Σκηνή Νο 10. Υγεία. Οι Θεσπρωτοί περιμένουν ως μάννα εξ ουρανού τη μαρίνα για τα ιστιοπλοϊκά σκάφη, ενώ είναι αλήθεια ότι το λιμάνι στους Γκριμάλντι χωρίς να έχουμε δει όρους και κανόνες είναι βασικό πρόβλημα. Η μαρίνα από μόνη της δεν λέει κάτι. Αν ο ιστιοπλόος αρρωστήσει και του μπει κάτι στο μάτι, δεν θα βρίσκει οφθαλμίατρο στο νοσοκομείο Φιλιατών, γιατί απλά δεν υπάρχει. Τουρισμός χωρίς οργανωμένη πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια υγεία και στελέχωση με τις απαραίτητες τουλάχιστον ειδικότητες δεν υπάρχει. Η Θεσπρωτία δεν έχει πιστοποιημένες ιαματικές πηγές – παρότι είχε γίνει μία προσπάθεια στη Σαγιάδα για πηλοθεραπεία μετά βαΐων και κλάδων – η οποία όμως για διάφορους λόγους δεν προχώρησε.
ΑΝΟΔΙΚΗ Η ΤΑΣΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ
Η τουριστική ανάπτυξη είναι μία μακρά κι επίπονη διαδικασία. Την προ facebook εποχή, παλιοί ξενοδόχοι έλεγαν το εξής: Ένας ευχαριστημένος ταξιδιώτης μπορεί να σου φέρει από ένα ως τρία άτομα. Ένας δυσαρεστημένος θα σου διώξει δέκα. Στην εποχή των δικτύων, οι δέκα γίνονται εκατό, διακόσιοι, δέκα χιλιάδες…
Διπλωματική μεταπτυχιακή εργασία της Μαργαρίτας Παπαγιάννη πάνω στις εναλλακτικές μορφές τουρισμού έχει δείξει ότι το 70,9% των τουριστών στη Θεσπρωτία ανήκει στην ηλικιακή κατηγορία 31-55 ετών και 29,1% στους άνω των 56 ετών ενώ αμελητέο είναι το ποσοστό τν στην ηλικιακή κατηγορία 16 ως 30. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν πολλά περιθώρια βελτίωσης και για τον ιατρικό και για τον ασημένιο τουρισμό για την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου αλλά και για την εδραίωση της Θεσπρωτίας ως τόπο οικογενειακών διακοπών αλλά και για τη βελτίωση των δεικτών στη νεολαία, που μπορεί να ζητά τα νησιά αλλά έχουν τη δυνατότητα να κάνουν διακοπές στα κάμπινγκ της περιοχής, που είναι σε εξαιρετικές τοποθεσίες.
ΑΝΟΔΙΚΗ ΤΑΣΗ ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ
Η τουριστική τάση στη Θεσπρωτία είναι διαρκώς ανοδική κι αυτό είναι ελπιδοφόρο. Υπάρχουν πολλά περιθώρια ανάπτυξης στον τομέα. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να εγκαταλειφθούν οι άλλοι τομείς, όπως λ.χ. ο αγροτοκτηνοτροφικός, αλιεία ή εμπόριο κ.ά.
Το περασμένο καλοκαίρι η συνάντηση Ηπειρωτών ξενοδόχων με τον αρμόδιο υπουργό Βασίλη Κικίλια δεν πήγε καλά. Ο υπουργός Τουρισμού κατά την ομιλία του στον προϋπολογισμό απέδειξε πως έχει βάλει τον τουρισμό στον αυτόματο πιλότο. Ουδεμία αναφορά έγινε από τον επικεφαλής Κικίλια για την τουριστική ισόρροπη ανάπτυξη, για την προσέλκυση επενδύσεων σε περιοχές, που δεν είναι πολυφορεμένες, για περισσότερες και καλοπληρωμένες θέσεις απασχόλησης είτε ακόμη για την κλιματική αλλαγή που απειλεί τις παραλίες και τα ποτάμιά μας. Μόλις 4 οι αναγνωρισμένες ιαματικές πηγές στην Ήπειρο κι όχι στη Θεσπρωτία.
Οι δημόσιες τουριστικές υποδομές κι οι ιδιωτικές τουριστικές μονάδες της Θεσπρωτίας πρέπει να φτιαχτούν και ν΄ανακαινιστούν με βάση τις καινούργιες προδιαγραφές για την κλιματική αλλαγή και την επικείμενη αύξηση των τουριστικών μεγεθών, ώστε να μην πλημμυρίζουν τα πάντα στην πρώτη δυνατή νεροποντή, όπως συνέβη και φέτος στα Σύβοτα. Η άνοδος του τουρισμού θα βελτιώσει και την οικοδομική δραστηριότητα, που είχε «κάτσει» την περίοδο της οικονομικής κρίσης και της πανδημίας, δίνοντας δουλειά σε πολλά επαγγέλματα δίνοντας έμφαση στα πράσινα ξενοδοχεία.
Το υπουργείο Τουρισμού επί Κικίλια λειτουργεί παρωχημένα και χωρίς να κάνει την υπέρβαση, που χρειάζεται. Όμως, οι Θεσπρωτοί που ασχολούνται με τον τουρισμό πρέπει να επαγρυπνούν. Για να γυρίσει σελίδα ο τουρισμός δεν αρκεί μόνο το κράτος. Πρέπει να καθίσουν στο τραπέζι και να συζητήσουν με όλους τους φορείς και της πόλης και τους εκπροσώπους άλλων παραγωγικών φορέων, επαγγελματικό επιμελητήριο, αγρότες, ΜΚΟ, απόδημους κι όμορες περιοχές. Ο ανταγωνισμός σε παγκόσμια κλίμακα αυξάνεται και μπαίνουν στο παιχνίδι διαρκώς νέες χώρες αουτσάιντερ. Καθένας μόνος του σήμερα στον τουρισμό μπορεί να κερδίσει προσωρινά. Την επόμενη μέρα, όμως, κινδυνεύει να σπάσει τα μούτρα του…
*Η Άννα Στεργίου είναι κοινωνιολόγος, κοινοβουλευτική συντάκτρια και συγγραφέας