Με αφορμή την κατάρρευση του ΧΥΤΑ Δυτικής Σάμου το Σάββατο (4/12), κατά την οποία τόνοι λάσπης σκέπασαν τα κτήρια μαζί με τον μηχανολογικό εξοπλισμό, συνολικού κόστους 6 εκ. ευρώ, αλλά και με βάση την έκθεση καταπέλτη των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος στις 18/1/2012 που επιβεβαιώνουν τις τραγικές αβλεψίες στις περιβαλλοντικές μελέτες για το ΧΥΤΑ Γραμματικού, χτυπάει μια καμπάνα συναγερμού στην ευρύτερη περιοχή της Παραμυθιάς. Και αυτό τόσο γιατί ο «ΧΥΤΑ» Καρβουναρίου λειτουργεί σαν χώρος ταφής πάσης φύσεως αποβλήτων που φτάνουν σε αυτόν από διάφορα μέρη της Ηπείρου (παραλίγο και του Νοσοκομείου της Πάτρας), όσο και γιατί ξαναέρχονται στην επιφάνεια οι τότε καταγγελίες της Επιτροπής Αγώνα για βαρύτατες παρατυπίες στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Να θυμίσουμε τις μεγάλες λαϊκές κινητοποιήσεις (μαζί με τις μεγάλες προδοσίες !) που από το 2007-2008 εναντιώνονταν στην κατασκευή του «ΧΥΤΑ». Οι καταγγελίες εκείνες επιβεβαιώθηκαν τότε με επιστημονικό τρόπο από τον κ. Βουδούρη, καθηγητή Γεωλογίας του ΑΠΘ. Συγκεκριμένα για τον «ΧΥΤΑ» Καρβουναρίου βεβαιώνονταν ότι «δεν έγιναν καθόλου δειγματοληπτικές γεωτρήσεις, δοκιμές υδροπερατότητας, μηχανικής αντοχής, καθώς και διαβρωσιμότητας του εδάφους κ.λπ., με αποτέλεσμα την αυξημένη διακινδύνευση αστοχίας του έργου με αρνητικές συνέπειας για το περιβάλλον». Επίσης «δεν έγιναν οι απαραίτητες λεπτομερείς μελέτες για τον έλεγχο της μηχανικής του συμπεριφοράς, καθιστώντας έτσι το έργο επισφαλές» αλλά και «δεν καθορίζεται από τη ΜΠΕ το υδρογεωλογικό καθεστώς της ευρύτερης περιοχής θέτοντας σε κίνδυνο την ποιότητα των υπόγειων υδροφορέων που αναπτύσσονται κατάντη, καθώς και των επιφανειακών νερών (χείμαρρος Κόκκινος ποταμός που είναι κλάδος του Αχέροντα).»
Δεν ίδρωσε το αυτί κανενός από το πολιτικό προσωπικό που διαχειρίζονταν τότε τα πράγματα για τέτοιου είδους… μικρολεπτομέρειες ! Αντίθετα θεωρήθηκε πιο «έντιμο» να συρθούν στα δικαστήρια αθώοι πολίτες – και πιο «έξυπνο» – οι παρατυπίες να κρυφτούν κάτω από το χαλί. Δυστυχώς όμως αυτές ακριβώς τις «παρατυπίες» κατονομάζουν και οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος στην περίπτωση του Γραμματικού, αυτές οι παρατυπίες οδήγησαν στην ολοκληρωτική καταστροφή του ΧΥΤΑ της Σάμου, αυτές οι παρατυπίες με τον ένα ή άλλο τρόπο θα βρουν τη δικιά τους αντανάκλαση στον δικό μας «ΧΥΤΑ».
Τα γεγονότα έρχονται με δραματικό τρόπο να συνηγορήσουν με εκείνους που μιλούσαν για προσχηματικές μελέτες, τύπου copy-paste, και σκοπιμότητες, που στόχο δεν είχαν την λύση του προβλήματος των αποβλήτων αλλά τη μετατόπισή του σε επιλεγμένες περιοχές που θα «δέχονταν» την περιβαλλοντική υποβάθμισή τους. Αυτή η συγκεντρωτική, φιλο-εργολαβική πολιτική, παρά το ότι έχει δείξει ήδη τα καταστροφικά όριά της, όχι μόνο δεν έχει εγκαταλειφθεί αλλά στις Μνημονιακές εποχές που ζούμε εντείνεται ακόμη παραπέρα, συντηρώντας, αναπαράγοντας και μεγεθύνοντας τα προβλήματα που υποτίθεται ότι έρχεται να λύσει.
Έτσι στη δικιά μας περίπτωση, από το σκάνδαλο του Περιφερειακού Σχεδιασμού για τα απορρίμματα που συμφωνήθηκε, με τη Θεσπρωτία των δύο ΧΥΤΑ και όλη την άλλη Ήπειρο με άλλους δύο, περάσαμε στο σκάνδαλο της χωροθέτησης του διανομαρχιακού πλέον ΧΥΤΑ και από εκεί κατευθείαν στο μέγα σκάνδαλο της κατασκευής και την περιβαλλοντική καταδίκη της περιοχής. Σε πλήρη εξέλιξη δε, βρίσκεται το άλλο σκάνδαλο της λειτουργίας του που έχει περάσει σε ιδιωτικά χέρια, αποβλέποντας φυσικά στην ιδιωτική κερδοφορία και όχι φυσικά στην προστασία του περιβάλλοντος .
Έχει πολύ μεγάλη σημασία για το δημοκρατικό κόσμο της περιοχής που αγωνιά για το μέλλον του τόπου να διακρίνει, βάσει του ιστορικού αλλά και της σημερινής ζοφερής ελληνικής πραγματικότητας, ότι οι όποιοι σχεδιασμοί υπάρχουν ή διαμορφώνονται, βρίσκονται στον αντίποδα μιας φιλοπεριβαλλοντικής και κατ’ επέκταση φιλολαϊκής πολιτικής. Η εμφανής απροθυμία της πολιτείας να υποστηρίξει πολιτικές πρόληψης, μείωσης των απορριμμάτων, διαλογής στην πηγή και ανακύκλωσης είναι κάτι παραπάνω από ύποπτη. Η διατήρηση των απορριμμάτων σε σύμμεικτη μορφή και η συγκεντροποίηση τους σε κεντρικές θέσεις, ανοίγει το δρόμο για την επικερδή εμπορευματοποίησή τους, που ήδη συνδυάζεται με την σταδιακή εκχώρηση όλων των δραστηριοτήτων διαχείρισης σε μεγάλα οικονομικά συμφέροντα. Το αποτέλεσμα δεν θα είναι μόνο μια εκτόξευση του κόστους διαχείρισης που θα επωμιστούν τα λαϊκά στρώματα, αλλά και ένα περιβαλλοντικό ολοκαύτωμα τεραστίων διατάσεων.
Το Καρβουνάρι και η ευρύτερη περιοχή, με τη βοήθεια πληθώρας τοπικών πολιτικών παραγόντων, έχει μπει από παλιά στο μάτι του κυκλώνα και τα σενάρια που πριν λίγο καιρό είδαμε να αναπτύσσονται για εργοστάσια επεξεργασίας και διαδικασίες καύσης, είναι σίγουρο ότι θα επανέλθουν σύντομα. Αν συνυπολογίσουμε τον άκρατο καιροσκοπισμό που τα απίστευτα αποτελέσματά του, είδαμε στη Σάμο, ένα συμπέρασμα βγαίνει : αν μείνουν τα πράγματα όπως έχουν την έχουμε πατήσει !
Απαιτείται το συντομότερο δυνατό η ενεργοποίηση ενός ευρύτερου δυναμικού που θα διεκδικήσει έναν ουσιαστικό και σε πραγματικό χρόνο έλεγχο της λειτουργίας αυτής της πανάκριβης χωματερής που κάποιοι ονομάζουν ΧΥΤΑ. Να ενώσουμε τη φωνή μας με τις άλλες φωνές στη χώρα που ζητούν το ριζικό ανασχεδιασμό της πολιτικής για τα απορρίμματα, σε εθνικό, περιφερειακό και γιατί όχι και σε επίπεδο Δήμου. Να επιβάλουμε πολιτικές που δεν βλέπουν τα σκουπίδια σαν πηγή κέρδους, αλλά στηρίζονται σε δύο απλές και βασικές αρχές: αυτή της εγγύτητας και αυτή της μικρής κλίμακας. Το αίτημα για ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του μεγάλου προβλήματος των απορριμμάτων, με μείωση της παραγωγής τους, διαλογή στη βάση, ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση μέρους των, επιβάλλεται να παραμείνει στην ημερήσια διάταξη.
Εν μέσω της οξύτατης κρίσης που όλο και περισσότερο βαθαίνει, να θυμόμαστε ότι η πλούσια κτηνοτροφική παραγωγή του Καρβουναρίου και ο κάμπος του Προδομίου-Ζερβοχωρίου, οι δύο πιο σπουδαίοι οικονομικοί παράγοντες του τόπου, θα βρεθούν στο χείλος του γκρεμού, αν και όταν θα σκάσει αυτή η περιβαλλοντική βόμβα που διάφοροι «σωτήρες» τοποθέτησαν σε αυτό το σημείο. Οφείλουμε να κάνουμε τα πάντα για να μη γίνουμε ούτε Ασωπός , ούτε Σάμος.
Παραμυθιά 11/2/2012 Χόβολος Θεόδωρος
Κτηνίατρος