Επανέρχεται στο προσκήνιο η κατασκευή και λειτουργία του Υποθαλάσσιου Αγωγού Φυσικού Αερίου «ΠΟΣΕΙΔΩΝ», ο οποίος σχεδιάστηκε για τη μεταφορά αερίου μέσω της Θεσπρωτίας στην Ιταλία.
Αυτή τη φορά η κατάληξη στη Θεσπρωτία, προβλέπεται στο έργο του αγωγού για την μεταφορά φυσικού αερίου από το Ισραήλ και την Κύπρο προς την Ελλάδα, την Ιταλία και άλλες ευρωπαϊκές αγορές.
Σύμφωνα με το σχεδιασμό της ΔΕΠΑ ο αγωγός θα μεταφέρει φυσικό αέριο από τα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου προς την ηπειρωτική Ευρώπη και θα συνδέει την Ανατολική Μεσόγειο με την Ελλάδα, μέσω Κύπρου, ενώ ο τρέχον σχεδιασμός αφορά υποθαλάσσιο αγωγό μήκους 1.300 χιλιομέτρων και χερσαίο αγωγό μήκους 600 χιλιομέτρων.
Ο αγωγός ξεκινά από τις νέες ανακαλύψεις φυσικού αερίου στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου προς την Κύπρο με υποθαλάσσιο αγωγό 200 χλμ. Ακολούθως συνδέει την Κύπρο με την Κρήτη με υποθαλάσσιο αγωγό 700 χλμ, ενώ στη συνέχεια υποθαλάσσιος αγωγός 400 χλμ συνδέει την Κρήτη με την ηπειρωτική Ελλάδα στην Πελοπόννησο.
Στη συνέχεια χερσαίος αγωγός 600 χλμ διασχίζει την Πελοπόννησο και τη Δυτική Ελλάδα.
Η μελέτη προσδιορίζει την χάραξη του αγωγού από το «οικόπεδο 12» στην Κυπριακή ΑΟΖ μέχρι τις ακτές της Ιταλίας με ενδιάμεσους σταθμούς την Κύπρο (περιοχή Βασιλικού), την Κρήτη (Αθερινόλακκος, δίπλα στην υφιστάμενη μονάδα ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ), τη ΝΑ Πελοπόννησο (Αγ. Φωκάς) απ’ όπου θα ξεκινά το χερσαίο τμήμα του αγωγού το οποίο θα καταλήγει στη Θεσπρωτία (Φλωροβούνι) με ενδιάμεσους σταθμού την περιοχή Λακκόπετρα (Αχαΐα) και Γαλατάς (Αιτωλοακαρνανία).
Το συνολικό μήκος του αγωγού από την Κύπρο έως τις ακτές της Δυτικής Ελλάδας είναι 1.635 χιλιόμετρα ενώ το μέγιστο βάθος από το οποίο θα διέρχεται ο αγωγός είναι 3000 μέτρα, στη θαλάσσια περιοχή ανατολικά της Κρήτης.
Το ύψος της επένδυσης, εκτιμάται από 5,22 έως 5,94 δις. ευρώ ανάλογα με την μεταφορική ικανότητα που θα επιλεγεί.
Το επίσημο ενημερωτικό δελτίο της ΔΕΠΑ: Διασυνδετήριος Αγωγός Eastern Mediterranean Pipeline (East Med)
Τη διετία 2011 – 2012, η ΔΕΠΑ διερεύνησε τη δυνατότητα κατασκευής του αγωγού Eastern Mediterranean Pipeline (EastMed) με στόχο την απευθείας μεταφορά φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα της Λεβαντίνης στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Φυσικού Αερίου, μέσω της Ελλάδας. Το αέριο της Ανατολικής Μεσογείου θα κατευθύνεται υποθαλάσσια προς την Κύπρο, στη συνέχεια προς τις ακτές της Κρήτης, και ακολούθως, μέσω της Πελοποννήσου και της Δυτικής Ελλάδας, στην Ιταλία. Στη γειτονική μας χώρα θα φθάνει μέσω του αγωγού IGI – Poseidon (ΠΟΣΕΙΔΩΝ), που θα συνδέεται με τον EastMed στο Φλωροβούνι της Θεσπρωτίας. Από τον Ιούλιο του 2014, η διαχείριση του Έργου ανήκει στην θυγατρική της ΔΕΠΑ «ΥΑΦΑ – ΠΟΣΕΙΔΩΝ», στην οποία συμμετέχει ισομερώς η ιταλική Edison.
Ο αγωγός EastMed εντάχθηκε στον Κατάλογο των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος (Projects of Common Interest – PCIs) της ΕΕ, το 2013. Βάσει του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 347/2013, η συμμετοχή του σε αυτόν ανανεώθηκε το 2015. Την ίδια χρονιά ξεκίνησε η συγχρηματοδότησή του από την ΕΕ για τη Δράση «Eastern Mediterranean Νatural Gas Pipeline – Pre-Feed Studies».
Το σύνολο των ανωτέρω συγχρηματοδοτούμενων μελετών που εκπονήθηκαν στο πλαίσιο των Pre-Feed Studies καταστούν σαφή την τεχνική εφικτότητα, την οικονομική βιωσιμότητα και την εμπορική ανταγωνιστικότητα του Έργου. Επίσης, επισημαίνουν την προστιθέμενη αξία του αγωγού EastMed, αλλά και το συμπληρωματικό του χαρακτήρα, στο πλαίσιο των προοπτικών εξαγωγής του φυσικού αερίου της Νοτιοανατολικής Μεσογείου για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης.
Σύμφωνα με τις εν λόγω μελέτες, η σχεδιαζόμενη δυναμικότητα του αγωγού είναι 10 δισ. κυβ. μέτρα φυσικού αερίου (φ. α.) ετησίως, με δυνατότητα να ανέλθει στα 16 δισ. κυβ. μέτρα φ. α.. Σημειώνεται ότι ανάλογα έργα, αναφορικά με τη δυσκολία υλοποίησής τους λόγω του θαλάσσιου βάθους, είτε έχουν ήδη κατασκευασθεί και λειτουργούν με επιτυχία (αγωγός Medgas Αλγερία – Ισπανία), είτε είναι σε φάση έναρξης κατασκευής (αγωγός Galsi Αλγερία – Ιταλία).
Επισημαίνεται ότι η ανάπτυξη του αγωγού EastMed χαίρει εξαρχής της στήριξης τόσο των Κυβερνήσεων των κρατών από τα οποία θα διέρχεται, όσο και της ΕΕ, όπως προαναφέρθηκε. Επιπρόσθετα, τα συμπεράσματα των προαναφερόμενων συγχρηματοδοτούμενων από την Ε.Ε. μελετών δίνουν νέα ώθηση στην ανάπτυξη του Έργου, μέσω της ανάληψης πρωτοβουλιών σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Μέσα στο νέο αυτό πλαίσιο, στις αρχές Απριλίου 2017 οι Υπουργοί Ενέργειας Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ και Ιταλίας υπέγραψαν παρουσία του Ευρωπαίου Επιτρόπου Κλιματικής Αλλαγής και Ενέργειας Μιγκέλ Αρίας Κανιέτε Κοινή Διακήρυξη για την περαιτέρω συστηματική παρακολούθηση και προώθηση της ανάπτυξης του Έργου.