Η ανάγκη για εξειδίκευση και κατάρτιση στον τομέα των μεταφορών είναι απόρροια της αλματώδους ανάπτυξης των συνδυασμένων μεταφορών και των logistics, που κρίνεται αναγκαία και επιτακτική ώστε η Ελλάδα να διαθέτει ένα πρόσθετο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που θα της προσφέρει η επαγγελματική εξειδίκευση σε αυτό τον τομέα.
Ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο για την ανάπτυξη της Ηπείρου και της χώρας μας στον τομέα των μεταφορών αποτελεί το λιμάνι της Ηγουμενίτσας, που τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει αλματώδη και προοδευτικά ανοδική αύξηση της μεταφορικής κίνησης επιβατών και εμπορευμάτων. Οι δραστηριότητες που αναπτύσσονται παράλληλα με το λιμάνι της Ηγουμενίτσας, αλλά και μέσα από τους στρατηγικούς του στόχου προσφέρουν πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη ενός τέτοιου τμήματος στην Ηγουμενίτσα.
To λιμάνι της Ηγουμενίτσας αποτελεί ένα σημαντικό κρίκο του Θαλάσσιου Διαδρόμoυ (MoS) Τεργέστη-Ανκόνα-Ηγουμενίτσα ο οποίος επιτρέπει τη σύνδεση των τεσσάρων διαδρόμων TEN-T:
1) Διάδρομος Σκανδιναβίας-Μεσογείου, Scandinavian – Mediterranean
2) Ανατολικός Διάδρομος/Διάδρομος Ανατολικής Μεσογείου, Orient/ East Mediterranean
3) Διάδρομος Βαλτικής-Αδριατικής, Baltic – Adriatic
4) Διάδρομος Μεσογείου, Mediterranean
είναι ένα από τα βασικά λιμάνια του Κεντρικού Διευρωπαϊκού Δικτύου TEN-T και κατέχει στρατηγική θέση στην υλοποίηση μιας βιώσιμης και αποδοτικής θαλάσσιας αρτηρίας μεταφορών.
Η στρατηγική γεωγραφική του θέση δίνει εύκολη πρόσβαση στις Βαλκανικές χώρες και τη Μαύρη Θάλασσα μέσω της Εγνατίας, με όλα τα συνακόλουθα που αυτό σηματοδοτεί για την Ελληνική εξωστρέφεια στον τομέα των μεταφορών και δη των συνδυασμένων μεταφορών.
Η Ηγουμενίτσα και ο ρόλος της στον τομέα των συνδυασμένων και πολυτροπικών μεταφορών, προκύπτει πλέον φανερά και ως ο πλέον ανταγωνιστικός Λιμένας. Οι συνδέσεις με τα σύγχρονα και ασφαλή Οδικά Δίκτυα της Ελλάδας: τον αυτοκινητόδρομο της Εγνατίας, αλλά και την Ιόνια Οδό ως οδική αρτηρία με άμεση σύνδεση με την Εγνατία που διοχετεύει ροές από και προς την Κεντρική Ελλάδα, ισχυροποιούν την διασύνδεση του λιμένα με την ενδοχώρα αλλά και κατ’ επέκταση μέσω των κάθετων αξόνων της Εγνατίας και με τα Βαλκάνια και καθιστούν το Λιμένα Ηγουμενίτσας κέντρο ενός σημαντικού Οδικού Δικτύου. Ένας ρόλος που σαφώς θα ενισχυθεί περαιτέρω και με τις επικείμενες δρομολογήσεις έργων που αφορούν τον οδικό άξονα Ιωαννίνων – Κακαβιάς και τη σύνδεση με το Κεντρικό Οδικό άξονα Αλβανίας με προοπτική και την βελτίωση της οδικής σύνδεσης Λιμένα Ηγουμενίτσας – Σαγιάδα και κυρίως τον Ε65.
Οι δράσεις και οι συνεργασίες που αναπτύσσονται αυτή τη στιγμή προδιαγράφουν την εξέλιξη και σε στρατηγικό επίπεδο. Το έργο Adri-Up, με συνολικό προϋπολογισμό 23 εκ. €, στο οποίο το Λιμάνι της Ηγουμενίτσας συμμετέχει ως επικεφαλής εταίρος και συγχρηματοδοτείται από το μηχανισμό Συνδέοντας την Ευρώπη (CEF), αφορά την κατασκευή του Εμπορευματικού Κέντρου Ηγουμενίτσας και μια σειράς παρεμβάσεων σε υποδομές στα Λιμάνια της Ανκόνας και της Τεργέστης μέσω της θαλάσσιας σύνδεσης των διαδρόμων East – Med / Baltic-Adriatic στο λιμάνι της Τεργέστης.
Ο γενικός στόχος του έργου ADRI-UP είναι η αύξηση της προσβασιμότητας του διάδρομου Αδριατικής-Ιονίου, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στη συνοχή και την ενσωμάτωση της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της ευρύτερης περιοχής των Βαλκανίων με την Κεντρική και Δυτική Ευρώπη.
Η βελτιωμένη διατροπική διαδρομή κατά μήκος του διάδρομου Αδριατικής-Ιονίου θα στηρίξει την ένταξη των Θαλάσσιων Διαδρόμων σε μια σύνθετη αλυσίδα εφοδιασμού μεταξύ της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (Ελλάδα, Αλβανία, Βουλγαρία, ΠΓΔΜ, Τουρκία) και σε άλλες χώρες των Βαλκανίων (Κροατία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Σερβία, Μαυροβούνιο, Ρουμανία), καθώς και την Κεντρική και Δυτική Ευρώπη (Βόρεια και Κεντρική Ιταλία, Αυστρία, Γερμανία, Σλοβενία, Γαλλία, Ισπανία).
Η δράση ADRI-UP αποσκοπεί ουσιαστικά στην ενίσχυση της ήδη υπάρχουσας θαλάσσιας σύνδεση της Τεργέστης-Ανκόνας-Ηγουμενίτσας, στο πλαίσιο της μακρο-περιφέρειας Αδριατικής-Ιονίου. Αρκετές συνδέσεις Ro-Pax λειτουργούν εδώ και περισσότερα από δεκαπέντε (15) χρόνια κατά μήκος Βορρά-Νότου της Αδριατικής, και αποτελεί στρατηγικό πλεονέκτημα για τα λιμάνια της στους σχετικούς τομείς. Η εξέλιξη της εμπορευματικής κίνησης τα τελευταία χρόνια επιβάλλει την υιοθέτηση νέων λύσεων για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της εποχής στον τομέα των θαλάσσιων και των διατροπικών μεταφορών.
Τη δράση ενισχύουν επιπλέον, οι συνεργασίες που έχει αναπτύξει το Λιμάνι της Ηγουμενίτσας και η πρωτοβουλία, που ξεκίνησε από την Ηγουμενίτσα, που αφορά τη δημιουργίας ενός νέου μεταφορικού Διαδρόμου συνδυασμένων μεταφορών (ADRIETA Corridor) που θα συνδέει τα Λιμάνια της Αδριατικής από Ιταλικής πλευράς και του Ιονίου από Ελληνικής, με τα Λιμάνια που βρίσκονται κατά μήκος της Εγνατίας, καθώς και σύνδεση με το Λιμάνι του Burgas και τα Λιμάνια της Νότιας Γαλλίας και της Νότιας Ισπανίας. Για το σκοπό αυτό έχει υπογραφεί ήδη σχετικό Μνημόνιο Συνεργασίας το οποίο συνυπογράφουν τα εξής Λιμάνια: Τεργέστη, Βενετία, Ραββένα, Ανκόνα, Μπάρι, Ηγουμενίτσα, Πάτρα, Καβάλα, Βόλος, Αλεξανδρούπολη και Μπουργκάς.
Οι εξελίξεις οδηγούν προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης του ερευνητικού και πανεπιστημιακού έργου στον τομέα των μεταφορών και των επικοινωνιών. Οι προκλήσεις της αγοράς δημιουργούν την ανάγκη για ειδικευμένο δυναμικό σε ένα τομέα που εξελίσσεται αλματωδώς. Οφείλουμε να είμαστε έτοιμοι και να ανταποκριθούμε όπως πρέπει στις νέες προκλήσεις.
Η Ηγουμενίτσα βρίσκεται στο επίκεντρο μιας σειράς στρατηγικών εξελίξεων, δεν θα μπορούσε να μην αποτελεί ευκαιρία η ίδρυση μια τέτοιας Πανεπιστημιακής Σχολής Μεταφορών και Επικοινωνιών, λαμβάνοντας υπόψη δε ότι οι υποδομές και οι χώροι για την στέγαση διατίθενται εφόσον λειτουργεί ήδη παράρτημα του ΤΕΙ Ηπείρου στην Ηγουμενίτσα, συνεπώς η σκέψη βρίσκει πρόσφορο έδαφος για υλοποίηση.
Ανδρέας Ε. Νταής
Πρόεδρος και Δ/νων Σύμβουλος
Οργανισμού Λιμένος Ηγουμενίτσας Α.Ε.