Αυτό που βλέπετε στη διπλανή φωτογραφία είναι το… “εορταστικό” πρόσωπο της Πλατείας Δημαρχείου, την οποία ο Δήμος φρόντισε να “στολίσει” καταλλήλως και σύμφωνα με το… πνεύμα των ημερών…
Αντί λοιπόν για το γνωστό… Χριστουγεννιάτικο Δέντρο, το οποίο συνήθως κοσμούσε την πλατεία, φέτος ο Δήμος πρωτοτύπησε:
Απολαύστε λοιπόν τη Χριστουγεννιάτικη Βόλτα σας με τα παιδιά σας και πληρώστε τη αδρά:
2 ευρώ για μια βόλτα τεσσάρων λεπτών… τα συγκρουόμενα αυτοκινητάκια που αντικατέστησαν το… έλκηθρο του Αϊ-Βασίλη…
2 ευρώ οι κούνιες που αντικατέστησαν το δέντρο… και πάνε λέγοντας τα 2ευρα για τη… “Χριστουγεννιάτικη” διακόσμηση της Πλατείας!
Η οποία εκτός από… ευρωβόρα είναι και τερατούργημα!
Δεν ξέρουμε αν ο Δήμαρχος αρέσκεται να βλέπει αυτό το… θέαμα από το παράθυρο του γραφείου του…
Θέλουμε, όμως πολύ να μάθουμε:
Με τίνος απόφαση… παραχωρήθηκε η πλατεία για αυτή τη χρήση;
Με τι αντίτιμο;
Βάσει ποιού Νόμου;
Υπάρχει απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου που εγκρίνει την ενοικίαση ή παραχώρηση της πλατείας;
Ποιό είναι το ποσοστό του ελεύθερου κοινόχρηστου χώρου που έμεινε για την ανεμπόδιστη χρήση από τους πολίτες;
Ποιός θα πληρώσει τα σπασμένα; (μάρμαρα της πλατείας;)
Συμφωνούν οι καταστηματάρχες, ο εμπορικός σύλλογος με αυτή τη… γιορτινή ατμόσφαιρα;
Η δημοπρασία του χώρου πότε έγινε και πόσοι συμμετείχαν;
Είναι… Ηγουμενιτσιώτης (έστω Έλληνας) ο… επενδυτής;
Και για να μην έχουμε… παραξηγήσεις… αντιγράφουμε από το συνήγορο του πολίτη: (http://www.synigoros.gr/perivallon/docs/Koinoxristoi_xoroi.pdf)
Κάθε πολίτης έχει την εξουσία να χρησιμοποιεί ελεύθερα τους κοινόχρηστους χώρους, εξουσία που απορρέει από το δικαίωμα της προσωπικότητας (άρθρο 57 του ΑΚ), καθώς και το δικαίωμα να απαιτεί από τους υπεύθυνους για τη διαχείρισή τους ΟΤΑ την προστασία της ακώλυτης χρήσης τους όταν αυτή παρεμποδίζεται.
Σε ένα θέμα που συνδέεται τόσο στενά με την ποιότητα ζωής των πολιτών (κοινόχρηστοι είναι στη συντριπτική τους πλειονότητα οι χώροι πρασίνου και οι ελεύθερες εκτάσεις που χρησιμοποιούν οι δημότες των ΟΤΑ για την αναψυχή τους ή την καθημερινή τους εξυπηρέτηση: δρόμοι, πλατείες, πάρκα, πεζοδρόμια κ.ά.), τα σημεία τριβής μεταξύ των ΟΤΑ και των πολιτών είναι πολλά και οι αναφορές που φθάνουν στον Συνήγορο του Πολίτη με θέμα την άσκηση από τους ΟΤΑ των διαχειριστικών τους αρμοδιοτήτων αποτελούν ένα από τα κύρια αντικείμενα διαμεσολάβησης της Αρχής.
Παράλληλα με την προφανή αξία που έχουν οι κοινόχρηστοι χώροι για την ποιότητα ζωής, ιδίως σε επιβαρημένες οικιστικά περιοχές, αποτελούν και μια από τις σημαντικότερες πηγές εσόδων των ΟΤΑ, οι οποίοι είναι επιφορτισμένοι με τη διαχείρισή τους. Ο Αστικός Κώδικας (άρθρο 970) δίνει το δικαίωμα στην αρχή, στην κυριότητα της οποίας βρίσκεται το κοινόχρηστο πράγμα, να παραχωρήσει σε ιδιώτες δικαιώματα επ’ αυτού και να εισπράττει τέλη (άρθρο 3 του Ν. 1512/1985 και άρθρο 3 του Ν. 1080/1980) ή να συνάπτει με ιδιώτες συμβάσεις μίσθωσης του κοινόχρηστου πράγματος (Ν. 2009/1992). Οι άδειες παραχώρησης σχεδόν πάντοτε ταυτίζονται με άδειες ολικής ή μερικής κατοχής του κοινόχρηστου χώρου. Με αυτόν τον τρόπο, και έναντι σημαντικών χρηματικών ποσών, δίνονται άδειες σε εστιατόρια και καφετέριες για την ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων σε πεζοδρόμια και πλατείες, για την εγκατάσταση περιπτέρων ή την έκθεση εμπορευμάτων πάνω στα πεζοδρόμια.
Θεωρητικά, η δραστηριότητα που θα αναπτύξουν οι ιδιώτες στον κοινόχρηστο χώρο, του οποίου την κατοχή εξασφάλισαν, πρέπει να εξυπηρετεί ή να μην αναιρεί την κοινή χρήση. Συχνά ο νομοθέτης τάσσει συγκεκριμένο ποσοστό του κοινόχρηστου πράγματος που μπορεί να παραχωρηθεί, αφήνοντας το υπόλοιπο ελεύθερο για την κοινή, ανεμπόδιστη χρήση (άρθρο 3 του Ν. 1080/1980 για τις πλατείες). Η εμπειρία της Αρχής όμως δείχνει ότι στην πράξη, με την παραχώρηση σε ιδιώτες ολοένα και
μεγαλύτερου αριθμού αδειών κατάληψης κοινόχρηστων χώρων, η κοινή χρήση περιορίζεται σε υπέρμετρο βαθμό ή αποκλείεται τελείως.
Η διατήρηση των κοινόχρηστων χώρων αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για την προστασία του αστικού περιβάλλοντος και τη βασικότερη ίσως υποχρέωση που έχουν αναλάβει οι ΟΤΑ απέναντι στους πολίτες, πάντοτε με στόχο την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής στο σύγχρονο, επιβαρημένο αστικό οικιστικό περιβάλλον.
Β. Γκ.
