Γράφει η Μαριάννα Τζάννε
Την αποχώρησή της από το χερσαίο μπλοκ των Ιωαννίνων που αποτελεί μία από τις πλέον προχωρημένες παραχωρήσεις του ελληνικού προγράμματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, επισημοποίησε τις προηγούμενες μέρες η κοινοπραξία υπό την ισπανική Repsol, υποβάλλοντας σχετικό αίτημα στην Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων.
Η αρνητική οικονομική συγκυρία, σε συνδυασμό με την μεγάλη στροφή στην πράσινη ενέργεια παγκοσμίως, αποτελούν το χειρότερο timing για την ανάπτυξη του τομέα των ορυκτών καυσίμων δημιουργώντας εύλογα ερωτήματα για το μέλλον και την πορεία της ΕΔΕΥ.
Τα σχέδια που τελευταία επεξεργάζεται η εταιρεία για να «πρασινίσουν» οι δραστηριότητές της, με επέκταση στα υπεράκτια αιολικά και το υδρογόνο μένει να αποδειχτεί τι απήχηση θα έχουν στην αγορά. Και κυρίως αν θα μπορέσουν να στηρίξουν την ανεξαρτησία μιας κρατικής εταιρείας που ιδρύθηκε για ένα εθνικό πρότζεκτ που πλέον έχει αρχίσει να υποβαθμίζεται κάτω από το βάρος των φιλόδοξων στόχων της ενεργειακής μετάβασης.
Το αίτημα πάντως των Ισπανών δεν αιφνιδίασε την αγορά. Άλλωστε είχε προηγηθεί προ διμήνου η απόσυρση του ενδιαφέροντος από την Αιτωλοακαρνανία που αποτελούσε άλλο ένα κοινό πρότζεκτ με την Εnergean, από το οποίο αποχώρησαν και οι δύο εταιρείες. Η Repsol δεν έχει κρύψει την στρατηγική στροφή στις ΑΠΕ, με επικέντρωση των δραστηριοτήτων της σε 14 χώρες διεθνώς και δραστική περικοπή των πόρων upstream, σχεδιάζοντας έργα 16 GW τα επόμενα χρόνια. Στις χώρες αυτές δεν φαίνεται να περιλαμβάνεται η Ελλάδα.
Αν και δεν έχει εκδηλωθεί (τουλάχιστον επισήμως) ανάλογο αίτημα για το οικόπεδο του Ιονίου, στο οποίο η Repsol συμπράττει με τα Ελληνικά Πετρέλαια, θεωρείται σχεδόν απίθανο η μεγάλη πετρελαϊκή εταιρεία, να παραμείνει στην περιοχή. Στην αγορά αναρωτιούνται τι στάση θα κρατήσουν τα ΕΛΠΕ, τα οποία εκτιμάται ότι είναι δύσκολο να ανταποκριθούν στις τεχνικές απαιτήσεις του έργου χωρίς ένα ισχυρό εταίρο, όπως αντίστοιχα και η Energean στα Γιάννενα.
Μέχρι στιγμής η τελευταία, παραμένει στην κοινοπραξία με ποσοστό 40% της παραχώρησης, για ένα έργο για το οποίο εκτιμάται ότι θα χρειαστούν πόροι άνω των 50 εκατ. ευρώ για να προχωρήσουν οι εξορύξεις που είναι σαφές ότι είναι αδύνατο να στηρίξει από μόνη της η Energean. Το πιο πιθανόν όπως εκτιμάται είναι η εταιρεία να αναζητήσει συμμάχους, ποντάροντας στην ανάκαμψη των τιμών του πετρελαίου που σήμερα βρίσκεται στα 70 δολάρια το βαρέλι από 40-50 δολάρια που ήταν τέλος του 2020.
Ωστόσο, πρόκειται για ένα εγχείρημα αμφίβολης αποτελεσματικότητας, την ώρα που οι προθεσμίες για τα ορόσημα της παραχώρησης τρέχουν και θα χρειαστεί να ληφθούν σύντομα οριστικές αποφάσεις για το μέλλον του έργου. Το γεγονός ότι και η Repsol αναζήτησε ανεπιτυχώς σύμφωνα με πληροφορίες το προηγούμενο διάστημα, πωλητή για να πουλήσει ολόκληρο ή ένα μέρος του ποσοστού της, αποδεικνύει τις δυσκολίες που κρύβει αυτή η προσπάθεια.
Επιβεβαιώνονται έτσι οι φόβοι της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων που παρά τις δηλώσεις της διοίκησης «ότι κανείς δεν εγκαταλείπει τους υδρογονάνθρακες», εννέα μήνες στο τιμόνι της κρατικής εταιρείας, διαχειρίζεται τα απόνερα μιας βαθιάς πετρελαϊκής κρίσης, η οποία έχει παγώσει όλο το πλάνο ανάπτυξης υδρογονανθράκων, αναζητώντας νέα όπλα για να μπορέσει να κρατήσει ζωντανό το ενδιαφέρον των διεθνών κολοσσών.
Μέχρι σήμερα, στην παραχώρηση των Ιωαννίνων έχουν επενδυθεί περί τα 40 εκατ. και έχουν διεξαχθεί σεισμικές έρευνες σε γραμμές 380 χιλιομέτρων σε έξι δήμους των νομών Ιωαννίνων και Θεσπρωτίας. Με βάση τη σύμβαση που έχει υπογραφεί με το ελληνικό δημόσιο οι διαδικασίες για την έναρξη της επόμενης φάσης που είναι η ερευνητική γεώτρηση θα πρέπει να ξεκινήσουν τον επόμενο μήνα!
Η σύμβαση μίσθωσης για τα Ιωάννινα κυρώθηκε το 2014 στο κοινοπρακτικό σχήμα Energean Oil & Gas (80%) – Petra Petroleum (20%). Η τελευταία όμως αποχώρησε και το 2017, εμφανίστηκε η ισπανική Repsol, η οποία και απέκτησε το 60% στο κοινοπρακτικό σχήμα ως διαχειριστής του έργου.
Κύμα παρατάσεων στα υπόλοιπα έργα
Η Εnergean και τα ΕΛΠΕ έχουν επίσης αιτηθεί και πρόσφατα πήραν το πράσινο φως από την ΕΔΕΥ παράταση των ερευνών για τις δύο παραχωρήσεις που είχαν μισθώσει στο παράκτιο οικόπεδο «Περιοχή 2, Ιόνιο Πέλαγος» και το χερσαίο «Β.Δ. Πελοπόννησος».
Από την πλευρά της Energean, πέραν από τα Ιωάννινα υπάρχει το πρόσθετο αγκάθι του Πρίνου, χωρίς επί του παρόντος να υπάρχει κάποιο θετικό μήνυμα από την Κομισιόν για το σχέδιο κρατικής στήριξης που έχει υποβληθεί για να παραμείνει ανοικτό το κοίτασμα. Αντίστοιχα, ούτε τα ΕΛΠΕ εμφανίζονται τόσο ζεστά στις παραχωρήσεις, ακολουθώντας την διεθνή τάση του ενεργειακού μετασχηματισμού των διυλιστηρίων, με ισχυρά πλάνα επενδύσεων στις ΑΠΕ.
Πέρυσι ο επιχειρηματικός βραχίονας των υδρογονανθράκων, στον οποίο τα ΕΛ.ΠΕ. έχουν επενδύσει μέχρι σήμερα πάνω από 50 εκατ. ευρώ, παρήγαγε ζημίες συνολικού ύψους 11 εκατ. ευρώ, οι οποίες μετριάστηκαν σε σχέση με τις προβλέψεις λόγω του παγώματος των έργων και κυρίως του Πατραϊκού.
Για το συγκεκριμένο μπλοκ που αποτελεί μια παραχώρηση των ΕΛΠΕ. και της πρώην Edison (το χαρτοφυλάκιο της οποίας απέκτησε η Energean) καταγράφονται μεγάλες καθυστερήσεις στην έγκριση περιβαλλοντικών όρων. Η κοινοπραξία μέχρι πρότινος απειλούσε με αναστολή του έργου.
Ο προβληματισμός επεκτείνεται και στο οικόπεδο σε Άρτα – Πρέβεζα, το οποίο ανήκει 100% στα ΕΛ.ΠΕ. Το έργο βρίσκεται σε αναστολή και η εταιρεία αιτείται παράταση 35 μηνών για να προχωρήσει στο επόμενο βήμα που είναι οι σεισμικές έρευνες. Πληροφορίες ανέφεραν προ εβδομάδων ότι αναζητείται διέξοδος και εναλλακτικές λύσεις με πιθανές συνέργειες ακόμη και με το οικόπεδο των Ιωαννίνων.
Σε ό,τι αφορά τα υπεράκτια αιολικά που είναι το επόμενο σχέδιο της ΕΔΕΥ, στην αγορά διατηρούν συγκρατημένη αισιοδοξία, λέγοντας ότι υπό όρους θα μπορούσαν να αναπτυχθούν σε ανοικτές θάλασσες όπως είναι για παράδειγμα το Ιόνιο, με κάποιους να σημειώνουν ότι έχουν γίνει σχετικές κρούσεις. Μένει να φανεί αν θα υπάρξει και σε ποιο βαθμό επενδυτικό ενδιαφέρον. Ανάλογος σχεδιασμός μπορεί να υπάρξει και για την περιοχή της Κρήτης ή ακόμη και για παλαιότερα οικόπεδα για τα οποία δεν υπήρξε επενδυτικό ενδιαφέρον. Υπενθυμίζεται ότι για τα δύο θαλάσσια μπλοκ, νότια και δυτικά της Κρήτης με παραχωρησιούχους της εταιρείες EΛΠΕ, Total, Exxon Mobil θα υπάρξει επίσης μετάθεση των σεισμικών ερευνών, τις οποίες έχουν αιτηθεί οι ενδιαφερόμενοι, θέλοντας να ροκανίσουν το χρόνο της πανδημικής κρίσης.
πηγή: newmoney.gr