Ως το 2011, μετά από την υπογραφή κάθε κλαδικής σύμβασης, η οποία δέσμευε εργοδότες κι εργαζόμενους, που και οι δύο ήταν μέλη των αντίστοιχων συνδικαλιστικών οργανώσεων, το υπουργείο εξέδιδε απόφαση η οποία επέκτεινε την ισχύ των κλαδικών συμβάσεων σε όλους τους εργοδότες, στην περίπτωσή μας στους εμπόρους, είτε ήταν είτε όχι μέλη των εμπορικών συλλόγων.
Ο νόμος 4024/2011 κατάργησε αυτή την επέκταση των κλαδικών συμβάσεων σε όλα τα εμπορικά καταστήματα, συνεπώς η κλαδική σύμβαση εμπορίου που υπογράφηκε την 1η Αυγούστου 2012 τηρείται υποχρεωτικά από εργοδότες – μέλη εμπορικών συλλόγων που και οι εργαζόμενοί τους είναι μέλη σωματείων ιδιωτικών υπαλλήλων ή που και οι δύο ήταν μέλη συνδικαλιστικών οργανώσεων κατά το χρονικό διάστημα που υπογράφηκε η κλαδική σύμβαση.
Αν ο έμπορος είναι μέλος εμπορικού συλλόγου κι ο εργαζόμενος δεν είναι μέλος του σωματείου ιδιωτικών υπαλλήλων, δεν είναι υποχρεωτική η τήρηση της σύμβασης, οπότε δεν χρειάζεται να διαγραφεί από τον εμπορικό σύλλογο για να υπογράψει νέα ατομική σύμβαση με τον εργαζόμενο.
Η κατάργηση της επεκτασιμότητας ερμηνεύθηκε λανθασμένα από ορισμένα Σώματα Επιθεωρήσεων Εργασίας και για αυτό ζητούν υπεύθυνες δηλώσεις ότι οι έμποροι δεν είναι μέλη του εμπορικού συλλόγου, για να τους επιτρέπει να προχωρούν σε νέες συμβάσεις, δίχως να εξετάζουν αν οι εργαζόμενοι είναι μέλη των αντίστοιχων σωματείων ιδιωτικών υπαλλήλων ή ήταν και οι δυο συμβαλλόμενοι – εργοδότης και εργαζόμενος – μέλη συνδικαλιστικών οργανώσεων κατά την υπογραφή της νέας κλαδικής σύμβασης..
Αν ήταν και οι δύο μέλη, τότε στην περίπτωση που δηλώσει κάποιος έμπορος ότι δεν θέλει να είναι μέλος του εμπορικού συλλόγου, διαγράφεται από μέλος αλλά υποχρεούται να τηρήσει τη νέα κλαδική σύμβαση.
Ταυτόχρονα, οι επιχειρησιακές συμβάσεις υπερτερούν των κλαδικών, όταν ο εργοδότης ή οι υπάλληλοι δεν είναι μέλη συλλόγων.
Υπογράφονται σε επιχειρήσεις με 5 υπαλλήλους και άνω, αλλά αν ο εργοδότης είναι μέλος συλλόγου μπορεί να συμβεί το εξής: έστω ότι μια επιχείρηση έχει 5 εργαζόμενους κι ο εργοδότης είναι μέλος του εμπορικού συλλόγου. Αν οι δυο είναι μέλη του σωματείου ιδιωτικών υπαλλήλων, ισχύει για αυτούς η κλαδική. Αν οι τρεις δεν είναι, μπορούν να υπογραφούν ατομικές. Άρα σε αυτή την περίπτωση, δεν μπορεί να υπογραφεί επιχειρησιακή.
Σε καμιά περίπτωση, λοιπόν, δεν πρέπει να ζητούν οι Επιθεωρήσεις Εργασίας υπεύθυνες δηλώσεις μη μέλους κι ούτε παίζουν κανένα ρόλο στην τήρηση των κλαδικών ή στην υπογραφή νέων ατομικών ή επιχειρησιακών συμβάσεων.
